Eκδήλωση για τα 80 χρόνια από την ίδρυση της ΕΠΟΝ

Πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 1/4 σε αίθουσα του Εργατικού Κέντρου Ιωαννίνων εκδήλωση για τα 80 χρόνια από την ίδρυση της ΕΠΟΝ από το Παράρτημα ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ νομού Ιωαννίνων και τις Οργανώσεις της ΚΝΕ στο νομό.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με χαιρετισμό από τον Κωστάκο Κώστα από τις Οργανώσεις της ΚΝΕ στην οποία ανέφεραν “Οι νέοι και οι νέες της ΚΝΕ με τη σημερινή εκδήλωση θέλουμε να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας για τις ηρωικές σελίδες που έγραψαν όλοι αυτοί των οποίων τα ονόματα τους αντήχησαν σε κάθε βουνό και ράχη, σε κάθε χωριό και πόλη και των Ιωαννίνων.
Η μελέτη της δράσης και της πείρας της ΕΠΟΝ φανερώνει ότι μόνο ο λαός σώζει το λαό. Θεωρούμε τιμή στη μνήμη και στην δράση της ΕΠΟΝ να μην επιτρέψουμε πουθενά σε κανένα σχολείο, σχολή, γειτονιά χώρο εργασίας να πατήσουν και να δρουν φασίστες, τα παιδιά του καπιταλιστικού συστήματος. Τιμάμε λοιπόν τους επονίτες και τις επονίτισσες στην πράξη, ενισχύοντας την πάλη απέναντι στο σάπιο καπιταλισμό, στη μάχη για να χτίσουμε γερή ΚΝΕ, να γίνουμε ακόμα περισσότεροι. Τους τιμάμε στη μάχη για να συναντηθούν χιλιάδες νέοι και νέες με την πρόταση του ΚΚΕ για την ανατροπή του καπιταλισμού, την οικοδόμηση της κοινωνίας της πραγματικής ελευθερίας, του σοσιαλισμού – κομμουνισμού».
Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε η κεντρική ομιλία από τον Νίκο Σιαράβα, πρόεδρο του Παραρτήματος ΠΕΑΕ-ΔΣΕ νομού Ιωαννίνων ο οποίος τόνισε “Φέτος συμπληρώνονται 80 χρόνια από την ίδρυση της ΕΠΟΝ, της θρυλική Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων (ΕΠΟΝ). Η ΕΠΟΝ ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, στις 23 Φλεβάρη του 1943, τότε που στο προσκήνιο της ιστορίας βγήκαν οι εργατικές – λαϊκές μάζες με μπροστάρηδες του κομμουνιστές.
Σε αυτές τις συνθήκες γεννήθηκε και η ΕΠΟΝ ως γέννημα της λαϊκής – αντικατοχικής δράσης ενάντια στους ναζί και φασίστες κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους είχε τεράστια οργανωτική ανάπτυξη.
Η ΕΠΟΝ οργάνωσε και καθοδήγησε και το παιδικό κίνημα, τα γνωστά “Αετόπουλα” που ήταν παιδιά και μαθητές από 8 χρονών ως 15 που έδρασαν στο πλάι του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ.
Το σύνθημά τους έμεινε στην ιστορία: «πολεμάμε και τραγουδάμε, πολεμάμε και μαθαίνουμε» και συνεπείς σε αυτό αγωνίστηκαν να ανοίξουν τα σχολεία. Στις ελεύθερες περιοχές της χώρας γράφτηκαν ακόμη και σχολικά βιβλία που τυπώθηκαν και μοιράστηκαν σε όλους τους μαθητές της Ελεύθερης Ελλάδας. Μεγάλη δραστηριότητα ανέπτυξε η ΕΠΟΝ και μέσα στις αθλητικές οργανώσεις. Παρά τις σκληρές συνθήκες της κατοχής οργάνωσε ακόμη και αθλητικούς αγώνες.
Όμως αυτή η ανυπότακτη και πολύμορφη δράση της ΕΠΟΝ, δεν δημιουργήθηκε αυθόρμητα και ξαφνικά. Η ψυχή αυτού του αγώνα ήταν οι κομμουνιστές που είχαν βρεθεί στην πρώτη γραμμή των αγώνων της εργατικής τάξης και της νεολαίας όλα τα προηγούμενα χρόνια. Η ΟΚΝΕ ήταν ο τροφοδότης της ΕΠΟΝ. Η κομμουνιστική οργάνωση νεολαίας πλάι στο ΚΚΕ και μέλος της Κομμουνιστικής Διεθνούς Νέων, που από την ίδρυσή της, στις 1922, έδρασε ηρωικά στα εργοστάσια, στα πανεπιστήμια, στα σχολεία, στον στρατό, στα πολιτιστικά και αθλητικά σωματεία και στην ύπαιθρο.
Η ΕΠΟΝ ήταν συνυφασμένη με το ΚΚΕ και την ΕΑΜική Αντίσταση και ακολούθησε σε όλη τη δεκαετία του 1940 το εργατικό-λαϊκό και κομμουνιστικό κίνημα στους θριάμβους και τις τραγωδίες του.
Στην ομιλία τονίστηκε ότι σε συνθήκες που το αστικό κράτος και οι αστικές κυβερνήσεις παράτησαν το λαό αβοήθητο απέναντι στον κατακτητή, την πείνα, τις επιπτώσεις του πολέμου, αναδεικνύει ότι μόνο ο λαός μπορεί να σώσει το λαό στο δρόμο της ανατροπής. Έτσι και σήμερα μόνο ο λαός με την οργάνωση του μπορεί να σώσει το λαό από τους πλειστηριασμούς, από τα εργατικά ατυχήματα, από τις καταστροφές, τους σεισμούς, τις πλημμύρες, της πυρκαγιές, την ενεργειακή φτώχεια, την ακρίβεια. Το αστικό κράτος και οι κυβερνήσεις του, όλο των ειδών και χρωμάτων έστεκε και τότε και τώρα εχθρικά απέναντι στις λαϊκές ανάγκες. Γιατί τελικά φαίνεται ότι οι ράγες του κέρδους πάνω στις οποίες τρέχει το τρένο του καπιταλισμού δεν αλλάζουν και δεν πάνε άλλου επειδή αλλάζει ο μηχανοδηγός, δηλαδή η κυβέρνηση. Επιβεβαιώνεται ότι καμία “εθνική ομοψυχία” και «ενότητα» δεν μπορούσε και δεν μπορεί να υπάρξει ούτε και σε συνθήκες ιμπεριαλιστικού πολέμου. Δεν μπορεί να υπάρχει κανένας κοινός στόχος, κανένα κοινό συμφέρον με τους εκμεταλλευτές του λαού ή με τμήματά τους. Επιβεβαιώθηκε ότι ο στόχος για κοινωνική σταθερότητα σημαίνει τη σταθερή εφαρμογή της αντιλαϊκής επίθεσης στα δικαιώματα της εργατικής τάξης και της νεολαίας. Προϋποθέτει τη συντριβή του κινήματος των εργατών, των μαθητών, των φοιτητών, είτε με την καταστολή είτε με την ενσωμάτωση, είτε και με τα δύο μαζί. Προοπτική θετική για το λαό γενικά μπορεί να υπάρξει μόνο με την ισχυροποίηση του ΚΚΕ παντού, καθημερινά στους αγώνες και στην κάλπη. Θα δώσει δύναμη στο εργατικό λαϊκό κίνημα, στη συμμαχία των κοινωνικών δυνάμεων, ώστε να μπουν εμπόδια στα αντιδραστικά σχέδια και τα αντιλαϊκά μέτρα. Θα δώσει ώθηση στον αγώνα για λαϊκές κατακτήσεις, για να δυναμώνει η ταξική πάλη, να αλλάζει υπέρ του λαού ο συσχετισμός δύναμης.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μουσικοαφηγηματικό πρόγραμμα με αναφορά στην ΕΠΟΝ στα Γιάννενα και την Ήπειρο. Χαρακτηριστικά αποσπάσματα : “Τον Απρίλη του 1943 φτάνει στα Γιάννενα με το ιδρυτικό και τη διακήρυξη της ΕΠΟΝ ο Γιώργος Τσαούσης που είχε το ψευδώνυμο «Περικλής Γιαννιώτης», σταλμένος από το Κεντρικό Συμβούλιο της ΕΠΟΝ.
Στα Γιάννενα το βράδυ της 10ης Απρίλη 1943, 3 τηλεβόες σε διαφορετικά σημεία της πόλης αναγγέλουν την ίδρυση της ΕΠΟΝ, ενώ στο Μιτσικέλι σχηματίζονται με πύρινα γράμματα τα αρχικά της. Γραμματέας της ΕΠΟΝ Ηπείρου είναι ο Περικλής Γιαννιώτης.
Παρά τις δυσκολίες η νεολαία στην Ήπειρο και στα Γιάννενα συσπειρώθηκε μαζικά γύρω από τις οργανώσεις τις ΕΠΟΝ και γεμάτη φλόγα ήταν παντού μπροστά, χωνιά, μεγάφωνα, προκηρύξεις, συνεδριάσεις, δραστηριότητες.
Συχνά γέμιζαν τους δρόμους όπως της Καλουτσιανης και της Λούτσας με συνθήματα και προκηρύξεις υπέρ του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ και κατά των Γερμανών.
Στα Γιάννενα η ΕΠΟΝ οργάνωσε συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας για να μοιραστούν τα τρόφιμα που σκουλήκιαζαν στις αποθήκες ενώ ο λαός πεινούσε. Μάζευαν φάρμακα, τρόφιμα, χρήματα.
Όλοι οι νέοι της ΕΠΟΝ συναγωνίζονται ο ένας τον άλλο. Τέτοιος ήταν και ο Σόλωνας Κωνσταντινίδης. Παντού έμπαινε πρώτος. Τα μεσάνυχτα της 20 προς 21 Φλεβάρη του ’44 οι ΕΠΟΝίτες των Ιωαννίνων αποφάσισαν να τιμήσουν την απελευθέρωση της πόλης τους με το στήσιμο της ελληνικής σημαίας στο ρολόι της κεντρικής πλατείας. Μαζεύτηκε η ομάδα των ΕΠΟΝιτών, πήραν τα μέτρα, φύλαξαν από όλες τις μεριές να μην τους δουν, σκαρφάλωσε ο Σόλωνας στο ρολόι και έστησε τη σημαία. Το πρωί της 21 Φλεβάρη η ελληνική σημαία κυμάτιζε στο ρολόι της πλατείας. Οι κατοχικές δυνάμεις και οι συνεργάτες τους σκύλιασαν. Λίγο καιρό αργότερα ο Σόλωνας πιάνεται σε μπλόκο χωροφυλάκων και εκτελείται. Εκατοντάδες επονίτες και επονίτισσες και στα Γιάννενα κρατήθηκαν και βασανίστηκαν στις φυλακές, πολλοί από αυτούς εκτελέστηκαν, όπως ο Σόλωνας.
Σε όλη την Ήπειρο και στα Γιάννενα οι επονίτες και οι επονίτισσες δημιούργησαν εκδόσεις εφημερίδων όπως τα «Ελεύθερα Νιάτα» που ήταν η εφημερίδα της ΕΠΟΝ στην Ήπειρο, το περιοδικό τα «Ηπειρωτικά Γράμματα», το περιοδικό νόμιμο περιοδικό των Ιωαννίνων. Οργάνωσαν εκδηλώσεις στην πόλη των Ιωαννίνων όπως αυτή που ήταν αφιερωμένη στον Παλαμά.
Αντίστοιχα μεγάλη ήταν και η προσφορά στον τομέα του πολιτισμού. Οργανώθηκαν λοιπόν μεγάλες εκδηλώσεις στην πόλη των Ιωαννίνων, θεατρικές παραστάσεις. Στην ύπαιθρο, στα χωριά των Ιωαννίνων δημιουργήθηκαν λέσχες και θεατρικά συγκροτήματα που έδιναν ζωή σα χωριά. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα σε ένα μήνα τον Δεκέμβρη του 1943 δόθηκαν 5 θεατρικές παραστάσεις στην Ήπειρο».