Στην τελετή ονοματοδοσίας της κεντρικής Βιβλιοθήκης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου προς τιμήν του αείμνηστου Καθηγητή Θεμιστοκλή Ξανθόπουλου παραβρέθηκε χθες ο Σταύρος Καλογιάννης, προσκεκλημένος του Πρύτανη κ. Ι. Χατζηγεωργίου και απηύθυνε χαιρετισμό, αναφερόμενος στη στενή και πολύχρονη συνεργασία του με τον Θ. Ξανθόπουλο στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Δημοσίων Έργων (ΥΠΕΧΩΔΕ).Ειδικότερα ανέφερε:
«Τον Μάρτιο 2004 ο τότε Πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής όρισε Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ τον Γ. Σουφλιά και Υφυπουργούς τον Θ. Ξανθόπουλο, με αρμοδιότητα τα δημόσια έργα, κι εμένα, με αρμοδιότητα τη Χωροταξία και το Περιβάλλον.Κατά τη θητεία του στο ΥΠΕΧΩΔΕ ο Θ. Ξανθόπουλος άφησε τη σφραγίδα του στα μεγάλα έργα υποδομής της χώρας.
Την εποχή εκείνη έπρεπε, αρχικά, να ολοκληρωθούν τα Ολυμπιακά έργα, που θα γίνονταν στην Αθήνα τον Αύγουστο 2004.Ναι μεν είχε γίνει σημαντική προεργασία, πλην όμως υπήρχαν κρίσιμα έργα, τα οποία δεν είχαν καν δημοπρατηθεί. Ενδεικτικότερο όλων η Ολυμπιακή διαδρομή, που υλοποιήθηκε σε χρόνο ρεκόρ, τριών μηνών!
Οι συμβάσεις παραχώρησης των μεγάλων οδικών αξόνων της χώρας ήταν το μεγαλύτερο στοίχημα της περιόδου 2004-2009.Έπρεπε να εκπονηθούν οι μελέτες, να γίνουν διεθνείς διαγωνισμοί, να υπογραφούν οι συμβάσεις και να κυρωθούν από το Κοινοβούλιο.Αυτά όλα έγιναν εντός τριετίας και τα έργα ξεκίνησαν. Επρόκειτο για έργο τιτάνιο, πρωτόγνωρο στα ελληνικά χρονικά, ετοιμάστηκαν παράλληλα πέντε παραχωρήσεις, συνολικής δαπάνης 9 δις ευρώ.Η συμβολή του Θ. Ξανθόπουλου σε αυτό το έργο ήταν καταλυτική.
Ο όγκος των υλοποιούμενων δημόσιων έργων αυξάνει σημαντικά αν συνυπολογίσουμε ότι παράλληλα κινούνταν και πολλά άλλα, μείζονος σημασίας, μεσημαντικότερο την Εγνατία οδό, της οποίας μετά το 2004 κατασκευάστηκαν ορισμένα από τα δυσκολότερα τμήματα, όπως η μεγάλη γέφυρα επί του Αράχθου ποταμού, στην Μπαλντούμα, μήκους 1036 μ.
Συνεργαστήκαμε άψογα με τον ΘΞ επί πεντέμισι χρόνια. Ήταν η εποχή που εκπονήσαμε, μεταξύ άλλων, για πρώτη φορά στη χώρα, το Εθνικό Χωροταξικό Σχέδιο και τα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια για τις ΑΠΕ, τον Τουρισμό, τη Βιομηχανία, καιαρχίσαμε να εφαρμόζουμε τηνΟδηγία 2000/60 για τα ύδατα, εκπονώντας τα πρώτα Σχέδια διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών.
Εκτίμησα τον ήρεμο χαρακτήρα του, παρά τις μεγάλες πολιτικές εντάσεις της εποχής, την αφοσίωσή του στον στόχο, την εργατικότητα και απλότητά του, τον επιστημονικό τρόπο αντιμετώπισης σύνθετων προβλημάτων.
Το 2012, όταν στην τρικομματική Κυβέρνηση Α. Σαμαρά ορίστηκα αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Υποδομών, με αρμοδιότητα τα έργα υποδομής, ανέτρεξα στον Θ.Ξανθόπουλο.Οι συμβάσεις παραχώρησης παρέμεναν ανενεργές επί διετία (2010-2011), τα εργοτάξια είχαν κλείσει. Με πολύ κόπο και παρά τις σφοδρές, αλλά αστήρικτες, αντιδράσεις της τότε αντιπολίτευσης, πετύχαμε την επανεκκίνηση των εργασιών με τροποποίηση των συμβάσεων, βάσει των οποίων οι αυτοκινητόδρομοι ολοκληρώθηκαν.Οι γνώσεις, η εμπειρία και οι συμβουλές του Θ. Ξανθόπουλου ήταν πολύτιμες.
Ταυτόχρονα ο Ξανθόπουλος ήταν περήφανος γιατί θήτευε σε εγχειρήματα χαμηλής κοινωνικής ενθαλπίας, όπως η συγγραφή βιβλίου για την ανασυγκρότηση της «Ελληνικής Παιδείας», την οποία με τόσο φωτισμένο τρόπο υπηρέτησε.
Σε κάθε συνάντησή μας, ο Θ.Ξανθόπουλος μου έφερνε πάντα εξαιρετικά βιβλία για δώρο, την «Ιστορία» του Θουκυδίδη, τους «Ήρωες του Μεσαίωνα» του J.LeGoff, το magnumopus του, το τρίτομο «Ρέκβιεμ με κρεσέντο», με στόχο την επαναπροσέγγιση διδαγμάτων από την Ιστορία.
Ορθώς λοιπόν το Πολυτεχνείο αποδίδει το όνομα του Θ. Ξανθόπουλου στη Βιβλιοθήκη, σε αυτό το «ιατρείο ψυχής» κατά τον Διόδωρο Σικελιώτη.Διότι ο Ξανθόπουλος δεν ήταν μόνο ένας εξέχων Καθηγητής της υδραυλικής, ένας πετυχημένος Πρύτανης, ένας Υφυπουργός που κάλλιστα μπορούσε να έχει γίνει διακεκριμένος Υπουργός. Ήταν κυρίως, ένας άνθρωπος των βιβλίων, ένας διανοούμενος.Τον θυμάμαι με αγάπη και ευγνωμοσύνη για όσα πρόσφερε στον τόπο.
Κύριε Πρύτανη, θερμά συγχαρητήρια για την πρωτοβουλία σας».