ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης
Θέμα: Να επιστραφούν οι αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές στους δικαιούχους αγρότες
Σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις του π. ΟΓΑ οι αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές επιστρέφονται ατόκως στον ασφαλισμένο, έπειτα από αίτησή του (άρθρο 14 παρ. 7 του πδ. 78/1998), χωρίς καμία προϋπόθεση.
Με το άρθρο 137 του ν.3655/2008 ορίστηκε χρόνος παραγραφής για τις απαιτήσεις κατά των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ). Σύμφωνα με τα άρθρο ο χρόνος παραγραφής ορίστηκε στα πέντε (5) έτη από το τέλος του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο γεννήθηκε η αξίωση και μπορεί να επιδιωχθεί δικαστικά. Με βάση το παραπάνω ο π. ΟΓΑ επέστρεφε τις αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές, λαμβάνοντας υπόψη για την έναρξη του χρόνου παραγραφής την ημερομηνία κοινοποίησης στον ασφαλισμένο της απόφασης αφαίρεσης χρόνου ασφάλισης.
Η παραπάνω νομοθεσία παρέμεινε σε ισχύ και στον ΕΦΚΑ, δεδομένου ότι οι καταστατικές διατάξεις των π. ΦΚΑ παραμένουν σε ισχύ, εκτός αν καταργηθούν από νέα διάταξη νόμου. Η μόνη διαφοροποίηση υπήρξε ως προς τη διαδικασία επιστροφής, καθώς σύμφωνα με την εγκύκλιο 52/24-12-2018 ορίστηκε ότι επιστροφή θα πρέπει να εκτελείται μέσω της αυτοματοποιημένης διαδικασίας επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών του ΕΦΚΑ. Σύμφωνα με τη νέα διαδικασία, το πιστωτικό υπόλοιπο προς επιστροφή πιστώνεται στην οικονομική μερίδα του ασφαλισμένου στου Πληροφοριακό σύστημα του ΕΦΚΑ και οι πληρωμές γίνονται μία φορά ετησίως, στο τέλος του ημερολογιακού έτους που έχει εκδοθεί η απόφαση διακοπής, στον IBAN που έχει δηλώσει ασφαλισμένος στις διαδικτυακές υπηρεσίες του ΕΦΚΑ.
Η διαδικασία αυτή ακολουθήθηκε έως τον Δεκέμβριο του 2021. Στο τέλος του 2022 και ενώ οι ασφαλισμένοι και οι υπάλληλοι περίμεναν τις πληρωμές με βάση τις αποφάσεις που είχαν εκδοθεί εντός του 2022, οι πληρωμές εμποδίστηκαν ηλεκτρονικά και ακολούθως διαβιβάστηκε στις Τοπικές Διευθύνσεις (Τ.Δ) του ΕΦΚΑ έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Εισφορών το οποίο καλούσε να γίνει επανέλεγχος των αποφάσεων που είχαν εκδοθεί έως τότε και να εξεταστεί εκ νέου ο χρόνος παραγραφής υπολογίζοντας ως έναρξή του τις ημερομηνίες καταβολής τους από τους ασφαλισμένους. Σημειώνεται ότι σχετική διάταξη νόμου υπάρχει για τους ασφαλισμένους στον π. ΟΑΕΕ (Καταστατικό ΟΑΕΕ, άρθρο 17 πδ. 258), όχι όμως και για τον ΟΓΑ.
Οι Τ.Δ. κλήθηκαν να επανελέγξουν όχι μόνο δικές τους αποφάσεις, αλλά και αποφάσεις που είχαν εκδοθεί από τις υπηρεσίες του π. ΟΓΑ, πριν την μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων και οι οποίες δεν είχαν εκτελεστεί λόγω του γεγονότος ότι οι ασφαλισμένοι δεν είχαν καταχωρήσει έως το 2022 τον IBAN στις διαδικτυακές υπηρεσίες του ΕΦΚΑ.
Με δεδομένο ότι στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων η αφαίρεση χρόνου γίνεται κατά την εξέταση αιτημάτων συνταξιοδότησης και αφορά καταβολές εισφορών που έχουν πραγματοποιηθεί πριν από την πενταετία, οι ενέργειες της Γενικής Διεύθυνσης Εισφορών έχουν ως αποτέλεσμα την άρνηση του ΕΦΚΑ να επιστρέψει εισφορές του π. ΟΓΑ, χωρίς να υπάρξουν αλλαγές στη σχετική νομοθεσία και μάλιστα αναδρομικά πριν την έκδοση του εγγράφου.
Θύματα αυτών των ενεργειών είναι κατά κύριο λόγο μικρομεσαίοι αγρότες, οι οποίοι κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου συμπλήρωναν το εισόδημά τους με μεροκάματα, καταβάλλοντας ταυτόχρονα καλόπιστα τις ασφαλιστικές τους εισφορές στον π.ΟΓΑ.
ΕΡΩΤΑΤΑΙ ο κ. Υπουργός,
- Για ποιο λόγο αρνείται ο ΕΦΚΑ να επιστρέψει εισφορές του π. ΟΓΑ αφού οι καταστατικές διατάξεις των π. ΦΚΑ παραμένουν σε ισχύ, εκτός αν καταργηθούν από νέα διάταξη νόμου.
- Τι μέτρα θα πάρει η κυβέρνηση ώστε να εφαρμόσει ο ΕΦΚΑ την ισχύουσα νομοθεσία και να επιστραφούν οι παραπάνω εισφορές στους δικαιούχους αγρότες.
Οι Βουλευτές
Κατσώτης Χρήστος
Δελής Γιάννης
Έξαρχος Νίκος
Καραθανασόπουλος Νίκος
Κομνηνάκα Μαρία
Λαμπρούλης Γιώργος
Μανωλάκου Διαμάντω
Μαρίνος Γιώργος
Μεταξάς Βασίλης
Παπαναστάσης Νίκος
Συντυχάκης Μανώλης