Ενόψει της νέας αντιπυρικής περιόδου, αλλά και γενικότερα για το θέμα της πρόληψης των φυσικών καταστροφών από πυρκαγιά σε ακίνητα εντός και πλησίον δασικών εκτάσεων εκδόθηκε η Υπουργική απόφαση με Α.Π.: ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/28909/848/15-03-2024 η οποία αποτελεί συνέχεια της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/55904/2019/19-05-2023 υπουργικής απόφασης των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, η οποία δημοσιεύτηκε στο Φύλλο Εφημερίδας Κυβερνήσεως 3475, τεύχος Β’, στις 24-05-2023. Σύμφωνα με το περιεχόμενο αυτής, για τα ακίνητα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της, δηλαδή οικόπεδα ή γήπεδα στα οποία έχουν ανεγερθεί κτίρια και:
α. βρίσκονται μέσα σε δάση, δασικές εκτάσεις και χορτολιβαδικές εκτάσεις και ειδικότερα:
β. βρίσκονται εν όλω ή εν μέρει εντός ακτίνας τριακοσίων (300) μέτρων από τα όρια των εκτάσεων της ανωτέρω περίπτωσης α.
γ. βρίσκονται μέσα σε περιαστικό πράσινο και σε κηρυγμένες δασωτέες ή aναδασωτέες εκτάσεις, της παρ. 4 του άρθρου 3 του ν.998/79, όπως ισχύει.
δ. βρίσκονται εντός ακτίνας τριακοσίων (300) μέτρων από τα όρια των εκτάσεων της ανωτέρω περίπτωσης γ.
ε. βρίσκονται μέσα σε πάρκα και άλση πόλεων και οικιστικών περιοχών, της παρ. 4 του άρθρου 3 του ν.998/79»
είναι υποχρεωτική η σύνταξη Εντύπου Αξιολόγησης Επικινδυνότητας και Τεχνικής Έκθεσης αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα μέχρι την 31η/03/2024. Σε συνέχεια της Τεχνικής Έκθεσης, οι ιδιοκτήτες των ακινήτων υποχρεούνται εντός ενός (1) μηνός από την παραπάνω ημερομηνία και, σε κάθε περίπτωση, μέχρι τις 30/4/2024 να υποβάλουν τη Δήλωση Εφαρμογής των μέτρων πυρασφαλείας στην οποία δηλώνουν την ορθή λήψη των μέτρων που προβλέπονται στην έκθεση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα βάσει των προβλέψεων του κανονισμού για την προστασία του ακινήτου τους σε περίπτωση συμβάντος πυρκαγιάς.
Επίσης οι Δήμοι παρακαλούνται:
• να τα καταχωρίζουν σε ειδικό μητρώο, έτσι ώστε να είναι διαθέσιμα στις τριμελείς επιτροπές δειγματοληπτικού ελέγχου και να είναι δυνατή η μεταφορά τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, όταν τεθεί σε λειτουργία,
• να συγκροτήσουν τις τριμελείς επιτροπές του άρθρου 2 του Κεφαλαίου Τρίτου του κανονισμού,
• να ενημερώσουν τους δημότες για την ισχύ του κανονισμού
• να μεριμνήσουν, στην περίπτωση οικισμών που περικλείονται από δασική ή δασώδη έκταση (άρθρο 4, Κεφάλαιο δεύτερο του κανονισμού) για την έγκαιρη εκπόνηση Εντύπου Αξιολόγησης Επικινδυνότητας και Τεχνικής Έκθεσης
Μελετώντας όλα τα παραπάνω η Διοικούσα Επιτροπή του Τμήματος Ηπείρου του ΤΕΕ εξέφρασε την υποστήριξη της σε οποιαδήποτε προσπάθεια γίνεται για την αντιμετώπιση των καταστροφικών φαινομένων από τις επιπτώσεις καταστροφικών πυρκαγιών. Αναγνωρίζει ότι για την αντιμετώπιση του φαινομένου απαιτούνται ολοκληρωμένες μελέτες πυροπροστασίας από καταρτισμένους μηχανικούς, ώστε να προληφθούν οι καταστροφικές συνέπειες που πολλές φορές πέραν των υλικών ζημιών έχει δυστυχώς αντίκτυπο και σε ανθρώπινες ζωές.
Πέραν τούτου όμως οφείλουμε να αναγνωρίσουμε κάποιες παρενέργειες οι οποίες αφορούν κάποιες οριζόντιες ρυθμίσεις, οι οποίες όχι μόνο δεν μπορούν να εφαρμοστούν αλλά δημιουργούν περισσότερα προβλήματα από αυτά που προσπαθούν να επιλύσουν. Συγκεκριμένα το Τμήμα μας αφού μελέτησε αναλυτικά τις προϋποθέσεις σύνταξης των παραπάνω μελετών διαπίστωσε ότι μέσα στα ασφυκτικά χρονικά πλαίσια που έχουν καθοριστεί δεν μπορούν να συνταχθούν ολοκληρωμένες μελέτες όπως επιβάλλει ο ρόλος αλλά και η ευθύνη των Μηχανικών.
Παράλληλα μετά από μια επεξεργασία των απαιτήσεων για τις περιοχές που απαιτείται η σύνταξη των μελετών διαπιστώνουμε ότι για την περιοχή της Ηπείρου είναι πολύ μεγάλο το εύρος των οικισμών αλλά και των τμημάτων των πόλεων που απαιτούν να συνταχθούν οι παραπάνω μελέτες, κάτι που ουσιαστικά τις καθιστά αβάσιμες. Για παράδειγμα σύμφωνα με τους συνημμένους χάρτες που έχουμε συντάξει διαπιστώνουμε ότι μεγάλα οικιστικά συγκροτήματα τόσο της πόλης των Ιωαννίνων όσο και της πόλης της Άρτας απαιτούν άμεσα μελέτες, οι οποίες όμως δεν είναι εφικτές και δεν προσφέρουν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα στην πυροπροστασία των προτεινόμενων ακινήτων. Επίσης διαπιστώνουμε ότι σχεδόν όλοι οι οικισμοί του Ζαγορίου, του Μετσόβου αλλά και άλλων ορεινών Δήμων απαιτούν για όλα σχεδόν τα ακίνητα, την σύνταξη των παραπάνω μελετών κάτι που είναι ουσιαστικά ανέφικτο.
Με βάση τα παραπάνω κρίνουμε ότι για την μορφολογία της περιοχής μας και για τις συνθήκες που επικρατούν είναι εντελώς λανθασμένη η οριζόντια απαίτηση της απόστασης των 300 μέτρων όλων των ακινήτων, από τις περιπτώσεις που αναφέρονται στην Υ.Α. ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/55904/2019/19-05-2023.
Για τον παραπάνω λόγο προτείνουμε μέχρι να ειδικευθεί ο υπολογισμός της απόστασης που απαιτείται για τα ακίνητα που βρίσκονται πλησίον των δασικών εκτάσεων, να εφαρμοστούν τα μέτρα που μέχρι σήμερα είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόζουν οι Δήμοι και οι ανάλογοι φορείς κατά την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου.
Επίσης διαπιστώνουμε ότι οι Δήμοι πλέον έχουν αναλάβει σημαντικές ευθύνες για την πρόληψη των καταστροφικών φαινομένων από πυρκαγιές και γι αυτό το λόγο προτείνουμε να δοθεί ο ανάλογος χρόνος σε αυτούς ώστε να δημιουργήσουν τις ανάλογες δομές για την ολοκληρωμένη πυροπροστασία των περιοχών στις οποίες έχουν αρμοδιότητα.
Το Τμήμα Ηπείρου του ΤΕΕ είναι διατιθέμενο να σταθεί αρωγός στην προσπάθεια του Υπουργείου έτσι ώστε να επιτύχουμε μια ουσιαστική ζωνοποίηση των ακινήτων πλησίον των δασικών εκτάσεων, έτσι ώστε να δημιουργήσουμε μια ολοκληρωμένη αντιπυρική προστασία για την περιοχή μας όπου οι μελέτες των Μηχανικών θα είναι ουσιαστικές και θα καθορίζουν πλήρως τα πραγματικά μέτρα πυροπροστασίας που θα πρέπει να λαμβάνουν τα ακίνητα τόσο εντός, όσο και πλησίον των δασικών εκτάσεων της Ηπείρου.