Την Κυριακή 9 Ιουλίου 2023,με τη συμπλήρωση 80 ετών από το Ολοκαύτωμα του μαρτυρικού χωριού Αηδονοχωρίου του Δήμου Κόνιτσας,με ιδιαίτερη συγκίνηση και σεβασμό πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις μνήμης για τους εκτελεσθέντες κατοίκους του Αηδονοχωρίου που βίωσαν τη ναζιστική θηριωδία από την 1η Ορεινή Μεραρχία Καταδρομών «Εντελβάις» του γερμανικού στρατού.
Τις εκδηλώσεις διοργάνωσε ο Δήμος Κόνιτσας, η Κοινότητα Αηδονοχωρίου και ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αηδονοχωρίου «Το Βορτόπι».
Την 9η Ιουλίου 1943οι Γερμανοί κατακτητές πυρπόλησαν το Αηδονοχώρι και εκτέλεσαν 22 από τους κατοίκους του, σε αντίποινα για την συμμετοχή τους στην αντίστασηκατά τη διάρκεια της κατοχής.
Οι εκδηλώσεις περιέλαβαν Όρθρο, Θεία Λειτουργία και Δοξολογία στον Ιερό ναό του χωριούχοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Δρυϊνουπόλεως Πωγωνιανής και Κονίτσης κ.κ. Ανδρέα, ενώ ακολούθησε Επιμνημόσυνη Δέηση, Προσκλητήριο Νεκρών καιαποκαλυπτήρια του νέου Μνημείου των Ηρώων που ανεγέρθηφέτος από τον Δήμο Κόνιτσας προς τιμή των εκτελεσθέντων κατά το ολοκαύτωμα από τους Γερμανούς το 1943, αλλά και προς τιμή όλων των ηρώων του Αηδονοχωρίου που έπεσαν υπέρ της πατρίδας σε όλες τις ιστορικές περιόδους.
Ακολούθησε κατάθεση στεφάνωνκαι ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου από τη Φιλαρμονική του Δήμου Κόνιτσας «Ελευθέριος Χ. Παγγές», ενώ χαιρετισμό απηύθυναν ο Δήμαρχος Νικόλαος Εξάρχου, ο οποίος τόνισε ότι ένα όνειρο ζωής υλοποιήθηκε με την κατασκευή του Μνημείου Πεσόντων και ευχαρίστησε τον γλύπτη Μιχάλη Οικονομίδη, που φιλοτέχνησε το Μνημείο, τον Πολιτιστικό Σύλλογο, την Πρόεδρο και τις γυναίκες του χωριού, τους συγγενείς των θυμάτων, τη Φιλαρμονική και τον μαέστρο Χρήστο Γεωργάνο, τους εργαζόμενους του Δήμου και όλους τους συμμετέχοντες. Ιδιαίτερα ευχαρίστησε τον ερευνητή και εκπρόσωπο του Πολιτιστικού Συλλόγου Αηδονοχωρίου Χριστόφορο Βλάχο για τον αγώνα και την άοκνη προσπάθειά του επί σειρά ετών για την επίσημη αναγνώριση του Αηδονοχωρίου με ΦΕΚ και την ένταξή του στον κατάλογο των Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών της Ελλάδας.Μάλιστα εις ένδειξη ευγνωμοσύνης προσέφερε στον κ. Χ. Βλάχο τιμητική πλακέτα.
Επιπλέον, στην εκδήλωση απηύθυναν χαιρετισμό ο Αντιπεριφερειάρχης Βασίλης Γοργόλης ως εκπρόσωπος της ΠεριφέρειαςΗπείρου, η Πρόεδρος της Κοινότητας Στυλιανή Τάσσου, ο εκπρόσωπος του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών και ειδικός Γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα Δημήτριος Χαντζαρόπουλος, ο καθηγητής και γλύπτης Μιχάλης Οικονομίδης και ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Αηδονοχωρίου «Το Βορτόπι» Αντώνης Μιχαλόπουλος, ο οποίος ευχαρίστησε εκ μέρους όλων των κατοίκων τον Δήμαρχο και τον κ. Βλάχογια το ενδιαφέρον τους και την κατασκευή του Μνημείου, απονέμοντάς τους τιμητική πλακέτα.
Στην εκδήλωση διαβάστηκε χαιρετισμός της Υφυπουργού Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Μαρίας Κεφάλα, η οποία δεν κατέστη εφικτό να παρευρεθεί, λόγω ανειλημμένων κυβερνητικών υποχρεώσεων.
Την κεντρική ομιλία εκφώνησε ο κ. Χριστόφορος Βλάχος κάνοντας ιστορική αναδρομή της εγκληματικής δράσης της 1ηςΟρεινής Μεραρχίας Ορεινών Καταδρομών «Εντελβάϊς» του γερμανικού στρατού στο Αηδονοχώρι.
Η εκδήλωση έκλεισε με δεξίωση στην κεντρική πλατεία του χωριού, για την οποία φρόντισαν οι γυναίκες του χωριού και ο Δήμος Κόνιτσας.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Σεβασμιώτατος ΜητροπολίτηςΔρυϊνουπόλεως Πωγωνιανής και Κονίτσης κ.κ. Ανδρέας, ο Δήμαρχος Κόνιτσας Νικόλαος Εξάρχου, οι Αντιπεριφερειάρχες Ηπείρου Οδυσσέας Πότσης και Βασίλης Γοργόλης,ο Διοικητής της 8ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας Ταξίαρχος Παππάς Γεώργιος,ως εκπρόσωπος της Γενικής Περιφερειακής Αστυνομικής Διεύθυνσης Ιωαννίνων ο Αστυνομικός Διευθυντής Κολέτσης Χρήστος, ως εκπρόσωπος της Διεύθυνσης Αστυνομίας Ιωαννίνων ο Αστυνομικός Υποδιευθυντής ΜπράχοςΣπυρίδων, ο Διοικητής του 583 Τάγματος Κόνιτσας Αντισυνταγματάρχης Χαλάστρας Περικλής,ο Διοικητής του Αστυνομικού Τμήματος Κόνιτσας Παναγιώτης Νάκος, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Γεώργιος Σπανός, ο Αντιδήμαρχος Αριστείδης Λαζογιάννης, οι πρώην Δήμαρχοι Κόνιτσας Ανδρέας Παπασπύρου και Πρόδρομος Χατζηεφραιμίδης, οι Δημοτικοί ΣύμβουλοιΒασίλης Σπανός, Κατερίνα Δημάρατου, Μιχαλόπουλος Μιχάλης, η Πρόεδρος της Κοινότητας Αηδονοχωρίου Στυλιανή Τάσσου, ο Μιχάλης Οικονομίδηςκαθηγητής Καλών Τεχνών και γλύπτης, ο εκπρόσωποςτου Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών και ειδικός Γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα Δημήτριος Χαντζαρόπουλος,ο Γραμματέας του παραρτήματος Ιωαννίνων της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού ανθστής ΠΖ ε.α. Θωμάς Χαλκιάς, ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Εφέδρων Αξιωματικών Στρατού Κωνσταντίνος Παγανιάς, ο τραγουδιστής της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής Σάββας Σιάτρας, εκπρόσωποι κομμάτων, φορέων και συλλόγων, οι συγγενείς των θυμάτων και κάτοικοι του Αηδονοχωρίου και της ευρύτερης περιοχής.
Ο Δήμαρχος ευχαριστεί θερμά όσους τίμησαν με την παρουσία τους την εκδήλωση μνήμης και τους συντελεστές της.