Μεγάλη πολιτική – πολιτιστική εκδήλωση μνήμης και τιμής στους 16 εκτελεσμένους ήρωες στο Σταυράκι το 1948

Στις 8 Ιουλίου 1948, στην κατάμεστη αίθουσα τελετών της Ζωσιμαίας Παιδαγωγικής Ακαδημίας στα Γιάννενα ξεκίνησε η πολύκροτη δίκη των «115» στελεχών, μελών και φίλων του ΚΚΕ, του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ και της οργάνωσης της Εθνικής Αλληλεγγύης, με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας για την ενίσχυσης του ΔΣΕ. Από αυτούς 16 καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν στο Σταυράκι Ιωαννίνων στις 27 Ιουλίου, 9 και 10 Αυγούστου 1948. 
76 χρόνια μετά, σήμερα το πρωί, στην ίδια αίθουσα τελετών της Ζωσιμαίας Παιδαγωγικής Ακαδημίας εκατοντάδες Γιαννιώτες κάθε ηλικίας, απόγονοι των εκτελεσμένων, φίλοι και μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ απέδωσαν φόρο τιμής στους 16 εκτελεσμένους ήρωες στο Σταυράκι με την παρουσία τους στην μεγάλη πολιτική – πολιτιστική εκδήλωση που πραγματοποίησε στην μνήμη τους η Τομεακή Οργάνωση Ιωαννίνων του ΚΚΕ.
Το περιεχόμενο της εκδήλωσης επιμελήθηκε η Ομάδα Ιστορίας της ΕΠ Ηπείρου – Κέρκυρας – Λευκάδας του ΚΚΕ ενώ με αφορμή την πραγματοποίηση της, κυκλοφόρησε έκδοση της ΤΕ Ιωαννίνων αφιερωμένη στους ήρωες εκτελεσμένους. Στην εκδήλωση προβλήθηκε βίντεο, ενώ ακολούθησε ομιλία από την Κατερίνα Μιχαλιού, μέλος του Γραφείου Περιοχής της Κομματικής Οργάνωσης. 
Τέλος στο καλλιτεχνικό πρόγραμμα της εκδήλωσης παρουσιάστηκε μουσικοθεατρικό δρώμενο σε σκηνοθεσία του Γιώργου Πρέντζα με αποσπάσματα από τις τελευταίες επιστολές των καταδικασμένων Ελπινίκης Μπίττη, Γιάννη Ασπρίδη, Ευάγγελο Ευαγγελίδη, και Ιωάννη Καλαντζή πριν εκτελεστούν, και στιγμιότυπα από το έκτακτο στρατοδικείο. Τους ρόλους υποδύθηκαν: Νίκος Καλατζής, Δημήτρης Ροσιλόβαλης, Γιώργος Γιαϊτσης Μαρία Βαλαρούτσου, Γιώργος Πασσάς, και Γιώργος Βογιατζιδόπουλος.  
Παράλληλα την μουσική επιμέλεια του δρώμενου ανέλαβε η Μουσική Ομάδα Στεκιού Πολιτισμού της ΚΝΕ στα Γιάννενα. Συμμετείχαν: Βαγγέλης Βελεσιώτης κιθάρα και φωνή, Σέμελη Γλυκού τσέλο, Βασίλης Ορφανουδάκης κρουστά, Μαριτίνα Παπαδαυίδ πιάνο, Αχιλλέας – Ευάγγελος Παρασκεύας φωνή απαγγελία, Αγγελική Σπυράτου φωνή, Φώτης Τσίπρας σαξόφωνο, και Χρήστος Χασιακής κιθάρα.
Να τοποθετηθεί μνημείο για τους εκτελεσμένους στη Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία
Την εκδήλωση άνοιξε η Ελένη Μάντη μέλος της Τομεακής Επιτροπής Ιωαννίνων του ΚΚΕ όπου ανάμεσα στα άλλα επισήμανε ότι «για την εκδήλωση αξιοποιήθηκαν στοιχεία από το ιστορικό αρχείο του ΚΚΕ και ντοκουμέντα της Δίκης. Από όλη την παραπάνω προσπάθεια, προέκυψε και η μικρή έκδοση της Τομεακής Οργάνωσης Ιωαννίνων, που θα βρείτε στον εξωτερικό χώρο της αίθουσας, ως φόρο τιμής και μνήμης για τους 16 εκτελεσμένους στο Σταυράκι. Έγινε προσπάθεια να αξιοποιηθούν αξιόπιστες πηγές και στοιχεία, παρόλα αυτά μπορεί να υπάρχουν, παραλείψεις και κενά.
Γι’ αυτό και από αυτό βήμα, θέλουμε να καλέσουμε συγγενείς των εκτελεσμένων, αυτών που κατηγορήθηκαν και βασανίστηκαν σε αυτή τη δίκη, που συγκλόνισε τότε την κοινωνία των Ιωαννίνων, αν διαθέτουν υλικά, γραπτά και άλλα στοιχεία από εκείνη την περίοδο να έρθουν σε επαφή με την Κομματική Οργάνωση».
Τέλος η Ελένη Μάντη μετέφερε την πρόθεση της κομματικής οργάνωσης να δοθεί συνέχεια στην προσπάθεια ανάδειξης της θυσίας των συντρόφων και αγωνιστών επιδιώκοντας ανάμεσα στα άλλα «το επόμενο χρονικό διάστημα να τοποθετηθεί μνημείο για τους εκτελεσμένους στο χώρο που βρισκόμαστε σήμερα, στη Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία, όπου πραγματοποιήθηκε η δίκη».
Ακολούθησε η προβολή βίντεο, που επιμελήθηκε η Ομάδα Ιστορίας της Κομματικής Οργάνωσης Ηπείρου Κέρκυρας Λευκάδας του κόμματος όπου γίνεται μια σύντομη αναδρομή στην πορεία των ηρώων εκτελεσμένων από την κατοχή μέχρι την δίκη και την εκτέλεση τους. 
Φόρος τιμής στους εκτελεσμένους τότε και σήμερα η πάλη ενάντια στο σύστημα της εκμετάλλευσης
Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε η κεντρική ομιλία από την Κατερίνα Μιχαλιού, μέλος του Γραφείου Περιοχής Ηπείρου – Κέρκυρας – Λευκάδας του Κόμματος. Αναφέρθηκε στην πολύκροτη δίκη στο έκτακτο στρατοδικείο Ιωαννίνων, που συγκλόνισε τα Γιάννενα το καλοκαίρι του 1948 και έγινε γνωστή ως «υπόθεση Πρίντζου». Επισήμανε ότι η δίκη έγινε γνωστή ως «υπόθεση Πρίντζου», από την ηρωίδα Ευτυχία Πρίντζου, Γραμματέα της ΚΟ Ιωαννίνων, ενώ συγκλονίζει το γεγονός ότι 24 από τους 115 κατηγορούμενους ήταν μαθητές Γυμνασίου, κυρίως της Ζωσιμαίας Σχολής, που ορισμένοι από αυτούς καταδικάστηκαν σε θάνατο.
Στη συνέχεια ανέδειξε τις αιτίες και συνθήκες που οδήγησαν στη δίκη και εκτέλεση των «16», και φώτισε συμπεράσματα από τη δράση τους και τη δράση του ΚΚΕ συνολικά, που είναι επίκαιρα και σήμερα. Δηλαδή ότι όπως σε όλη τη χώρα, έτσι και στα Γιάννενα ο αγώνας του λαού μας ταυτίστηκε με τις θυσίες των κομμουνιστών, όλων αυτών που πάλεψαν με αυταπάρνηση και ανιδιοτέλεια, δίνοντας τη ζωή τους, όπως οι εκτελεσμένοι στο Σταυράκι. 
Παράλληλα η Κατερίνα Μιχαλιού σημείωσε την συστηματική προσπάθεια σειράς σημερινών παραχαρακτών της ιστορίας που αποσιωπούν την πολιτική και κοινωνική δράση των 16 εκτελεσμένων, ενώ αξιοποιούν τον θάνατό τους για να ρίξουν το δηλητήριο της «εθνικής ενότητας» και της υπεράσπισης της αστικής «δημοκρατίας», δηλαδή της δικτατορίας του κεφαλαίου. Επιπρόσθετα τόνισε επιχειρείται να αμαυρωθεί στη συνείδηση του λαού μας ο αγώνας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, να παρουσιαστεί ως μόνη επιλογή του λαού και σήμερα η υποταγή στη βία και στα συμφέροντα της αστικής τάξης. Τέλος κάλεσε σε συστράτευση με το ΚΚΕ ιδιαίτερα στις μέρες μας για να δυναμώσει η πάλη ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και την εμπλοκή της χώρας μέχρι την νίκη των λαών ενάντια στο σύστημα της εκμετάλλευσης.