Θέματα από την λογοδοσία της Περιφερειακής Αρχής

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΔΙΚΟΎΣ ΑΞΟΝΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΟΥΝ ΤΗΝ Π.Ε. ΠΡΕΒΕΖΑΣ
(Κατατέθηκε από τον επικεφαλής της παράταξης «Κοινό Ηπειρωτών» κ. Ι. Στέφο)
Το θέμα των οδικών αξόνων της Περιφερειακής Ενότητας Πρέβεζας το έχουμε συζητήσει πολλές φορές στο Περιφερειακό Συμβούλιο.
Ορισμένοι μέχρι και πρόσφατα επέμεναν να αγνοούν ότι οι δύο οδικοί άξονες, ήταν και είναι αρμοδιότητας του Υπουργείου Υποδομών.
Επέρριπταν ευθύνες στην Περιφέρεια, αφήνοντας στο απυρόβλητο τους υπεύθυνους του Υπουργείου Υποδομών, το οποίο από το 2009 μέχρι και το 2022 είναι αποκλειστικά υπεύθυνο για τις καθυστερήσεις που υπάρχουν.
Και αν δεν επεμβαίναμε ως Περιφέρεια Ηπείρου θα είχε εγκαταλειφθεί στην ουσία, αλλά και στην πραγματικότητα κάθε προσπάθεια να προχωρήσουν οι διαδικασίες.
Διαπιστώνουμε και κάτι άλλο σήμερα: μια έμμεση απόπειρα να περάσουν σταδιακά στη λήθη οι ευθύνες των κυβερνήσεων και του Υπουργείου Υποδομών και να επικεντρωθεί η κριτική στην Περιφερειακή Αρχή, που ανέλαβε το μεγάλο βάρος να «αναστήσει» ουσιαστικά «δύο έργα».
Για να τελειώνουμε πλέον με υποθετικά σενάρια και για να έχουν όλοι μια πλήρη γνώση της ιστορίας των δύο αξόνων θα αναφερθώ στο ιστορικό, όπως καταγράφεται μέσα από επίσημα έγγραφα, αποφάσεις, αλλά και από το σχεδιασμό που ήδη προχωρά από την Περιφέρεια.
Α. ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΔΙΚΌ ΑΞΟΝΑ ΙΟΝΙΑ ΟΔΟΣ- ΠΡΕΒΕΖΑ
 11/02/2009 Υπογράφεται (από το Υπουργείο Μεταφορών (νυν Υποδομών) η Σύμβασης Εκπόνησης Μελετών: (4.443.500,79€ με ΦΠΑ) και διάρκεια ολοκλήρωσης 18 μηνών.
 26/09/2011 Εγκρίνονται οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου με πρόβλεψη τετράϊχνης διατομής με κεντρική διαχωριστική νησίδα, Ανισόπεδους Κόμβους και παράπλευρο οδικό δίκτυο αλλά μόνο μέχρι την Νικόπολη λόγω της απαγόρευσης διέλευσης της χάραξης εντός του αρχαιολογικού χώρου τη Νικόπολης. Η ισχύς της εγκεκριμένης ΑΕΠΟ παρήλθε την 31/12/2023.

 20/06/2013 Εγκρίνεται ο νέος γεωμετρικός σχεδιασμός με πρόβλεψη τετράϊχνης διατομής με κεντρική διαχωριστική νησίδα με Ισόπεδους Κόμβους Κυκλικής Κίνησης με σημαντικό περιορισμό του παράπλευρου οδικού δικτύου. Με την ίδια απόφαση η χάραξη μετά τον κόμβο Λιμποχωβίτη μετατοπίζεται με κατεύθυνση των κόμβο Φραξύλα όπου και καθορίζεται το νέο τέλος της μελέτης.

 14/04/2020 Εγκρίνεται ο νέος κυκλοφοριακός και υδραυλικός σχεδιασμός για την περιοχή της Παράκαμψης Φιλιππιάδας έως την γέφυρα Καλογήρου.

Στα πλαίσια αυτά ο Α/Κ στην γέφυρα Καλογήρου προβλέπεται να κατασκευαστεί ως Ισόπεδος Κόμβος Κυκλικής Κίνησης.

Βασικός στόχος του νέου σχεδιασμού είναι να μειωθεί το υπερβολικό κόστος του αρχικού σχεδιασμού του τμήματος (70εκ.€ με ΦΠΑ και αναθεώρηση περίπου). Αυτό το υψηλό κόστος προέκυψε από την ανάγκη να αντιμετωπισθούν ενδεχόμενα γεωτεχνικά προβλήματα της περιοχής (ρευστοποίηση) με δαπανηρές μεθόδους ενίσχυσης της φέρουσας ικανότητα του εδάφους (χαλικοπάσσαλοι).

Η προεκτίμηση του κόστους του έργου με βάση τον νέο κυκλοφοριακό και υδραυλικό σχεδιασμό ανέρχονταν στα 49 εκ. € αντίστοιχα (ενώ διατηρείται η ανάγκη ενίσχυσης της φέρουσας ικανότητα του εδάφους με χαλικοπάσσαλους σε μικρότερη όμως έκταση).

 28/08/2020 Εκδίδεται οδηγία του Γενικού Διευθυντή Συγκοινωνιακών Υποδομών για ολοκλήρωση των μελετών μόνο για την Παράκαμψη Φιλιππιάδας και επαναπροκήρυξη των υπολειπόμενων μελετών.Η οδηγία αυτή δόθηκε μετά από 11 παρατάσεις της προθεσμίας συνολικού εγκεκριμένου χρόνου 11 ετών και 9.5 μηνών.

 24/12/2020 Εγκρίνεται ο 18ος λογαριασμός συνολικού ύψους 2.228.675,87€.

 19/07/2022 Ανατίθεται, με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών η ευθύνη της διαχείρισης των συμβάσεων των μελετών στην Περιφέρεια Ηπείρου. Ωστόσο δεν παραδόθηκε καμία μελέτη σε ψηφιακή μορφή, ούτε και έχει υπογραφεί ακόμη πρωτόκολλο παραλαβής!

 Το Καλοκαίρι του 2023 η Περιφέρεια Ηπείρου ανακοινώνει τα βασικά χαρακτηριστικά του Στρατηγικού Σχεδιασμού της τόσο για τον άξονα Ιόνια Οδός – Πρέβεζα, όσο και για τον άξονα Πρέβεζα – Ηγουμενίτσα.

Ο σχεδιασμός αυτός για τον άξονα Ιόνια Οδός – Πρέβεζα ανταποκρίνεται στους κυκλοφοριακούς φόρτους που καταμετρήθηκαν με σύγχρονες μεθόδους την τελευταία περίοδο από την Περιφέρεια Ηπείρου και προβλέπει την κατασκευή τετράϊχνης διατομής με σύγχρονους ισόπεδους κόμβους κυκλικής κίνησης και παράπλευρο δίκτυο για όλο τον οδικό άξονα.
Ο κυκλοφοριακός φόρτος που προβλέπεται να εξυπηρετηθεί στο έτος σχεδιασμού 2048 ανέρχεται στα 17345 οχ/ημέρα (σημειώνεται ότι η επιλεγμένη τετράιχνη διατομή εφαρμόζεται για φόρτους μεταξύ 15000 έως και 30000 οχ/ημέρα).

Τονίζεται ότι για το τμήμα Λιμποχωβίτης – Φραξύλα το υπουργείο έχει μελετήσει μόνο τρεις ισόπεδους κόμβους μορφής “T” και μάλιστα με πρόβλεψη δίιχνης διατομής στην αρτηρία. Επίσης για το τμήμα Φραξύλα – Πρέβεζα το υπουργείο έχει μελετήσει, στα πλαίσια άλλων συμβάσεων, μόνο τρεις ισόπεδους κόμβους μορφής “T” με σκοπό την βελτίωση του παράπλευρου δικτύου της περιοχής χωρίς να εξετασθούν τα χαρακτηριστικά του κύριου οδικού άξονα.

Β. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΓΙΑ ΠΡΕΒΕΖΑ- ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ
Για το τμήμα αυτό οι Υπηρεσίες του Υπουργείου έχουν μελετήσει με δίϊχνη διατομή και απλούς ισόπεδους κόμβους τύπου “T” χωρίς ιδιαίτερη αναφορά στα χαρακτηριστικά της οδού και μόνο για το τμήμα Πάργα – Μεσοπόταμος.
 Το Καλοκαίρι του 2023 όπως ειπώθηκε και προηγουμένως η Περιφέρεια Ηπείρου ανακοινώνει τα βασικά χαρακτηριστικά του Στρατηγικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Ηπείρου τόσο για τον άξονα Ιόνια Οδός – Πρέβεζα, όσο και για τον άξονα Πρέβεζα – Ηγουμενίτσα.

 Ο σχεδιασμός αυτός για τον άξονα Πρέβεζα – Ηγουμενίτσα προβλέπει την κατασκευή τρίϊχνης διατομής στο μεγαλύτερο μήκος του με σύγχρονους κόμβους κυκλικής κίνησης. Ο κυκλοφοριακός φόρτος που προβλέπεται να εξυπηρετηθεί στο έτος σχεδιασμού 2048 ανέρχεται στα 10247 οχ/ημέρα (σημειώνεται ότι η επιλεγμένη τρίιχνη διατομή εφαρμόζεται για φόρτους μεταξύ 8000 έως και 15000 οχ/ημέρα).
Γ. ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΩΡΙΜΑΝΣΗΣ ΕΡΓΩΝ
Η ωρίμανση των έργων των αξόνων Ιόνια Οδός – Πρέβεζα, και Πρέβεζα – Ηγουμενίτσα από την Περιφέρεια Ηπείρου περιλαμβάνει κατά προτεραιότητα τα εξής:
 Την μελέτη και κατασκευή σύγχρονων κόμβων κυκλικής κίνησης με στόχο της βελτίωση της οδικής ασφάλειας σε κρίσιμα σημεία του οδικού δικτύου. Πρόκειται για έργα τα οποία έχει ολοκληρωθεί ή ολοκληρώνεται στο αμέσως προσεχές διάστημα η κατασκευή τους στις θέσεις:

• Ριζά
• Λούτσα
• Καναλάκι- Βαλανιδοράχη
  Eντός του Καλοκαιριού ολοκληρώνονται οι μελέτες για τον κόμβο στην θέση Φραξύλα.
  Στον άξονα Βασιλικός – Καρτέρι έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες για τους ισόπεδους κόμβους κυκλικής κίνησης στις θέσεις:
• Μεσοβούνι
• Μαζαρακιά
• Καρτέρι
• Πέρδικα

Για τους κόμβους αυτούς η Περιφέρεια Ηπείρου προχώρησε στο σχεδιασμό τους με στόχο την άμεση αντιμετώπιση των οξυμένων προβλημάτων οδικής ασφάλειας, αλλά και την ένταξή τους στο στρατηγικό σχεδιασμό της Περιφέρειας ώστε να διασφαλισθεί ο εναρμονισμός τους με τις ανάγκες των μελλοντικών έργων.

 Την μελέτη των παρακάτω τμημάτων των δύο αξόνων:

• Μύτικας – Μονολίθι. Για το τμήμα αυτό έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες Οδοποιίας, Σήμανσης – Ασφάλειας, Υδραυλικών και Κτηματολογίου και αναμένεται η ολοκλήρωση των γεωτεχνικών και των στατικών ερευνών των Τεχνικών Έργων.
• Σημειωτέον ότι για το τμήμα αυτό έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες και προχωρά η κατασκευή των ισόπεδων κόμβων κυκλικής κίνησης στις θέσεις Μύτικας, Μονολίθι και Νικόπολη, στα πλαίσια της εν εξελίξει εργολαβίας της Παράκαμψης της Νικόπολης, ενώ προβλέπεται και η κατασκευή τεχνικού Άνω διάβασης στην συμβολή με την επαρχιακή οδό … που αποτελεί σήμερα την είσοδο στον οικισμό του Μύτικα.

– Παράκαμψη Φιλιππιάδας. Για το τμήμα αυτό η Περιφέρεια Ηπείρου αντιμετώπισε κατ΄ αρχήν το πρόβλημα του υψηλού κόστους ενίσχυσης της φέρουσας ικανότητα του εδάφους.

– Συγκεκριμένα με τις μελέτες που συντάχθηκαν τροποποιήθηκε η ο διάδρομος της χάραξης και αποδείχθηκε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα ρευστοποίησης όπως είχε εκτιμηθεί στις μελέτες του Υπουργείου.

• Έχουν ήδη ολοκληρωθεί οι μελέτες Τοπογραφίας, Οδοποιίας, Σήμανσης – Ασφάλειας, Υδραυλικών και Κτηματολογίου και αναμένεται η ολοκλήρωση των γεωτεχνικών και των στατικών ερευνών των Τεχνικών Έργων.
• Σημειώνεται ότι στα πλαίσια των μελετών που συντάσσει η Περιφέρεια Ηπείρου εξετάσθηκαν διεξοδικά τα ενδεχόμενα εκδήλωσης πλημμυρών, και προβλέφθηκε η διευθέτηση του ποταμού Λούρου στην περιοχή του τεχνικού γεφύρωσής του.
• Η πρόθεση της Περιφέρειας Ηπείρου είναι να ολοκληρωθούν οι απαραίτητες μελέτες μέχρι τον οικισμό της Στεφάνης προκειμένου να προχωρήσει άμεσα η κατασκευή ενός ολοκληρωμένου και λειτουργικού τμήματος. Ιδιαίτερη σημασία έχει η διασφάλιση των απαραίτητων ποσοτήτων κατάλληλων υλικών για τις ανάγκες της εξυγίανσης και του σώματος των επιχωμάτων στην περιοχή της παράκαμψης Φιλιππιάδας.
• Πάργα – Μεσοπόταμος. Κατά την σύνταξη των μελετών αυτού του τμήματος κρίθηκε σκόπιμο να διερευνηθεί μια εναλλακτική λύση για τον διάδρομο της χάραξης προκειμένου να αντιμετωπισθεί η υφιστάμενη καμπύλη μικρής ακτίνας στην περιοχή του ημι – κόμβου Αμμουδιάς. Σε κάθε περίπτωση το τμήμα θα σχεδιαστεί με τρίϊχνη διατομή και ισόπεδους κόμβους κυκλικής κίνησης εκτός του κόμβου Μεσοπόταμου ο οποίος σχεδιάζεται ως ανισόπεδος κόμβος με εκμετάλλευση της υφιστάμενης κάτω διάβασης

Δ. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
Για την χρηματοδότηση των έργων η Περιφέρεια Ηπείρου έχει ήδη δηλώσει ότι θα αναλάβει η ίδια το κόστος κατασκευής (30-35εκ. €) για το τμήμα της παράκαμψης Φιλιππιάδας έως τον οικισμό της Στεφάνης. Η Περιφέρεια Ηπείρου προχωρά σε συζητήσεις με την κυβέρνηση για τον τρόπο χρηματοδότησης του συνόλου των μελετών και των έργων. Θα αξιοποιηθούν διαθέσιμοι πόροι του Ε.Π. Ήπειρος, αλλά θα εξεταστούν και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, που θα διασφαλίσουν την ταχύτερη υλοποίηση των έργων.
Ε. ΚΟΜΒΟΙ
Όπως έχει τονισθεί επανειλημμένα οι κόμβοι αποτελούν κύριο στοιχείου ενός οδικού δικτύου σε ότι αφορά ιδιαιτέρως την οδική ασφάλεια και την προσβασιμότητα. Επομένως η κατά προτεραιότητα προώθηση των μελετών και της κατασκευής τους κρίνεται αναγκαία για την άμεση και δραστική βελτίωση της οδικής ασφάλειας κατά μήκος του οδικού άξονα.
Η επιλογή του κατάλληλου τύπου κόμβου εξαρτάται μεταξύ άλλων από την λειτουργική κατάταξη των τμημάτων του οδικού δικτύου και τους προβλεπόμενους κυκλοφοριακούς φόρτους.
Η επιλογή των Ισόπεδων Κόμβων Κυκλικής Κίνησης αποτελεί την βέλτιστη τεχνικοοικονομικά επιλογή καθώς σύμφωνα με τις πλέον σύγχρονες προσεγγίσεις σε Ευρώπη και Αμερική μπορεί να προβλεφθεί σε όλες τις οδούς πλην αυτοκινητοδρόμων με ταχύτητες έως και 110km/h. Η τροποποίηση ενός υφιστάμενου ισόπεδου κόμβου, στον οποίο παρουσιάζονται θέματα οδικής ασφαλείας, σε κόμβο κυκλικής κίνησης αποτελεί ένα μέτρο αύξησης της οδικής ασφάλειας στο οδικό δίκτυο. Η εφαρμογή των κόμβων κυκλικής κίνησης σε οδικά τμήματα υψηλών ταχυτήτων (≥70km/h) επιτυγχάνεται με την εφαρμογή ειδικών μέτρων μείωσης των ταχυτήτων κατά την προσέγγιση σε αυτούς.
Ο σχεδιασμός των κόμβων αυτών γίνεται από την Περιφέρεια Ηπείρου λαμβάνοντας υπόψη τον γενικό σχεδιασμό των έργων, την ανάγκη προσαρμογής τους με κατάλληλες σύγχρονες διατάξεις στο περιβάλλον και την υφιστάμενη κατάσταση αλλά και την πλήρη ένταξή τους με τις τεχνικά ελάχιστες δυνατές παρεμβάσεις στα τελικά γεωμετρικά χαρακτηριστικά των οδικών αξόνων (τετράϊχνη / τρίϊχνη διατομή) αλλά και τις πιο σύγχρονες (2023) οδηγίες για τον σχεδιασμό τους με την εφαρμογή ειδικών μέτρων μείωσης των ταχυτήτων κατά την προσέγγιση σε αυτούς.

Όλα όσα σας ανέφερα είναι σύμφωνα με στοιχεία, δεν επιδέχονται αμφισβήτησης και παρερμηνειών. Όπως δεν επιδέχεται καμία αμφισβήτηση η προσπάθεια της Περιφερειακής Αρχής, ώστε να βρει λύσεις εκεί που απέτυχε το Κεντρικό Κράτος.

                                                             **** 

ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΠΡΩΗΝ ΞΙΦΑΣΚΙΑΣ
(Κατατέθηκε από τον επικεφαλής της παράταξης «Κοινό Ηπειρωτών» κ. Ι. Στέφο)

Η σκοπιμότητα που υπήρχε και υπάρχει για τη μεταφορά του πρώην Κλειστού Ξιφασκίας από την Αθήνα στα Γιάννενα ήταν μία και μοναδική: Να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή ενός σύγχρονου Κλειστού Γυμναστηρίου στην Ήπειρο, που να μπορεί να καλύψει αφενός τις σημερινές ανάγκες, όσο και τις μελλοντικές.
Ένα μικρό δείγμα για το τι μπορεί να προσθέσει στον αθλητισμό, στην επισκεψιμότητα και στην τοπική οικονομία ένα σύγχρονο στάδιο, αποτελεί το νέο Κλειστό που λειτουργεί εδώ και 3-4 χρόνια η Περιφέρεια Ηπείρου, φιλοξενώντας εθνικές ομάδες, ομάδες μεγάλων κατηγοριών και πλήθος αγώνων αναπτυξιακών ηλικιών.
Το αίτημα να μεταφερθεί στα Γιάννενα ένα από τα κλειστά των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων, θυμίζω ότι ήταν και περιφερειακών συμβούλων και ανθρώπων που ασχολούνται με τον αθλητισμό, αλλά και ΜΜΕ. Έγινε μεγάλος αγώνας για να πάρουμε το «Οκ» από τα αρμόδια Υπουργεία και στη συνέχεια από το ΤΑΪΠΕΔ στο οποίο είχαν περάσει οι εγκαταστάσεις.
Πριν προχωρήσουμε στην τελική απόφαση μεταφοράς των υλικών (πρώην Ξιφασκίας και προπονητηρίου) ζητήσαμε από εξειδικευμένο τεχνικό γραφείο των Αθηνών, μελέτη κόστους- οφέλους για τα υλικά, την αποσυναρμολόγηση και τη μεταφορά τους.
Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή που παραδόθηκε στις 1.11.2021 το όφελος για την Περιφέρεια με τις τότε τιμές σιδήρου και για τις δύο εγκαταστάσεις ήταν περί το 1.245.000 ευρώ. Λίγους μήνες αργότερα με τις ανατιμήσεις του σιδήρου το όφελος η ίδια μελετητική εταιρία το υπολόγισε σε 2.095.000 ευρώ. Το ποσό αυτό, μετά τη συνεχιζόμενη άνοδο της τιμής του σιδήρου έχει ανέβει ακόμη περισσότερο.
Η αποσυναρμολόγηση, ταξινόμηση κλπ του σκελετού ήταν μια πολύ δύσκολη και σύνθετη εργασία, η οποία ανατέθηκε στο ίδιο εξειδικευμένο τεχνικό γραφείο των Αθηνών και υλοποιήθηκε βάσει μελέτης που εκπόνησε και η οποία προηγουμένως ελέγχθηκε και εγκρίθηκε από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού. Η σύμβαση για το πρώην Ξιφασκίας ανέρχονταν στο 1.227.600 ευρώ με ΦΠΑ και έχει εγκριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο (και άλλα τόσα για το προπονητήριο), με σύμβαση που επίσης ελέγχθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Και οι δύο συμβάσεις είχαν αποσταλεί στην Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων. Τα υλικά που πήρε η Περιφέρεια είναι σίδερα και ένα μεγάλο ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος. Τα χρήματα καλύφθηκαν από πόρους του Περιφερειακού Ταμείου Ηπείρου.
Στο διάστημα που έχει μεσολαβήσει έχουν προχωρήσει οι διαδικασίες των μελετών. Ήδη η τελική μελέτη έχει εγκριθεί ομόφωνα από το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, προχωράμε στην αίτηση για τους όρους δόμησης από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και αμέσως μετά θα προχωρήσουμε στην έκδοση της οικοδομικής άδειας.
Η χωροθέτηση του έργου γίνεται σε περιοχή, ακριβώς δίπλα από το σχεδιαζόμενο μητροπολιτικό περιβαλλοντικό πάρκο και δεν επιφέρει καμία επίπτωση σε αυτό. Η επιλογή του χώρου έγινε λαμβάνοντας υπόψη την έκταση που απαιτείται για την εγκατάσταση του κλειστού και βέβαια να ανήκει στο Δημόσιο.
Αναμένουμε την έκδοση της οικοδομικές άδειας από την οποία θα προκύψει το κόστος του έργου, οπότε και θα αναζητήσουμε πηγές χρηματοδότησης. Εφόσον ολοκληρωθεί το έργο, τότε θα μπορούμε να προχωρήσουμε και σε μελέτη συντήρησης και λειτουργίας του. Ήδη είμαστε σε διερευνητικές επαφές για την εξεύρεση χρηματοδότησης του έργου.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ Π.Ε. ΑΡΤΑΣ ΒΑΣ. ΨΑΘΑ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ «ΜΑΥΡΟΥ ΑΛΕΥΡΩΔΟΥΣ»
(Ερώτηση Περιφερειακού Συμβούλου της παράταξης «ΗΠΕΙΡΟΣ ΟΛΟΝ» κ. Άλκη Παπαχρηστάκη)
Κύριε Περιφερειακέ Σύμβουλε,
Κατανοούμε την ύπαρξη του προβλήματος, όπως και την αγωνία της παράταξής σας, έστω και καθυστερημένα να ασχοληθείτε μ’ αυτό και σας ευχαριστούμε για τη ευκαιρία που μας δίνετε για ενημέρωση του αγροτικού κόσμου της Άρτας.
Από την πρώτη στιγμή, δηλαδή το καλοκαίρι του 2018 όταν κι εντοπίσθηκε στον αστικό ιστό της Άρτας ο Μαύρος Αλευρώδης σε εσπεριδοειδή, τριανταφυλλιές και αμπέλια, ενημερώσαμε το ΥΠΑΑΤ. Παρά τις συνεχείς ενημερώσεις από το Τμήμα Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού ελέγχου της ΠΕ Άρτας και τη λήψη μέτρων που απαιτούνται για την εξάλειψη ή τον περιορισμό της εξάπλωσης του στην πεδιάδα της Άρτας, όπου και καλλιεργούνται δυναμικά 38.000 στρέμματα εσπεριδοειδών, αυτό δεν κατέστη δυνατόν, με αποτέλεσμα σε διάστημα πέντε ετών να έχουμε προσβολή των καλλιεργειών σε πολλές περιοχές σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό (πορτοκαλιές, μανταρινιές, λεμονιές και άλλων φυτών ξενιστών) και σε ποσοστό που αγγίζει το 40% της καλλιεργούμενης έκτασης.
Στα προσβεβλημένα φυτά εσπεριδοειδών το έντομο δημιουργεί τεράστιες αποικίες προνυμφών στην κάτω επιφάνεια των φύλλων, τα φυτά εξασθενούν, δημιουργούνται μελιτώδη εκκρίματα στα φύλλα με αποτέλεσμα την ανάπτυξη του μύκητα της καπνιάς που καλύπτει φύλλα και καρπούς καθιστώντας τους μη εμπορεύσιμους.
Επειδή προς το παρόν δεν είναι εφικτή η βιολογική καταπολέμηση του εντόμου, οι παραγωγοί εσπεριδοειδών χρησιμοποιούν τα διαθέσιμα εγκεκριμένα φυτοφάρμακα για το σκοπό αυτό, σε επαναλαμβανόμενες δόσεις, με αποτέλεσμα να αυξάνουν το κόστος παραγωγής του προϊόντος.
Συμπερασματικά το κόστος αγοράς των φυτοφαρμάκων για την αντιμετώπιση του Μαύρου Αλευρώδη, σε συνδυασμό με το σύνηθες ετήσιο κόστος για την αγορά γεωργικών εφοδίων και φυτοφαρμάκων για την αντιμετώπιση άλλων εντομολογικών εχθρών και ασθενειών των εσπεριδοειδών, είναι πολλαπλάσιο συγκριτικά με προηγούμενα έτη».
Επιπλέον η ΔΑΟΚ Άρτας σε συνεργασία με τον Αντιπεριφερειάρχη κ. Βασίλη Ψαθά για την αντιμετώπιση του μαύρου αλευρώδη προέβη στις εξής ενέργειες:

1. Όταν το 2016 ο μαύρος αλευρώδης προσέβαλε εσπεριδοειδή στο Ν. Κέρκυρας , ενημέρωσε τους καλλιεργητές εσπεριδοειδών του νομού Άρτας με Δελτίο Τύπου για όλα τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να μην διαδοθεί ο εντομολογικός εχθρός καραντίνας στην ΠΕ ΑΡΤΑΣ.
2. Με νέο δελτίο τύπου το έτος 2018, όταν ο μαύρος αλευρώδης παρατηρήθηκε στην Θεσπρωτία, ενημέρωσε τους παραγωγούς και όλους τους εσπεριδοκαλλιεργητές για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να μην διαδοθεί στην περιοχή μας, καθώς και το ΥΠΑΑΤ.
   Στο δελτίο τύπου που εκδώσαμε και το οποίο συνοδευόταν από οδηγίες κι ενημερωτικό υλικό, συστήναμε τα προσβεβλημένα κτήματα, όπως και τα εγκαταλελειμμένα να εκριζωθούνε εντελώς.
3. Ο εντομολογικός εχθρός και παρ’ όλες τις ενέργειές της ΔΑΟΚ Άρτας εντοπίστηκε το έτος 2019 στον αστικό ιστό της Άρτας (Βαλαώρα) σε φυτά εσπεριδοειδών, τριανταφυλλιάς και αμπέλου. Το έτος 2021 εντοπίστηκε στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας, το έτος 2022 στην Αχαΐα και το έτος 2023 στους νομούς Αργολίδας και Αττικής.
4. Ακολούθησαν νέες ενημερώσεις στους παραγωγούς μας και στους φυτωριούχους της περιοχής μας για τα μέτρα περιορισμού της διάδοσής του στις δυναμικές καλλιέργειες εσπεριδοειδών του κάμπου της Άρτας. Ταυτόχρονα ενημερώθηκε το ΥΠΑΑΤ και το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο για να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση του εντόμου με χημικά σκευάσματα ή και μέτρα βιολογικής καταπολέμησής του.
5. Τα χημικά μέσα δυστυχώς δεν καταφέρνουν να αντιμετωπίσουν ολοκληρωτικά τον μαύρο αλευρώδη, γι αυτό το ΜΦΙ ανάλαβε την βιολογική καταπολέμησή του με αποστολές επιστημόνων αρχικά στην Χαβάη και ύστερα στο Βιετνάμ, Ιαπωνία κλπ.
6. Τον Μάρτιο του 2023 πραγματοποιήθηκαν επανειλημμένες συσκέψεις με φορείς της ΠΕ Άρτας (γεωπόνους της ΔΑΟΚ , ιδιώτες γεωπόνους, εκπροσώπους της ΟΑΣΝΑ κλπ.) ενώ τον Σεπτέμβριο του ιδίου έτους η Περιφέρεια ζήτησε με έγγραφό της την συνδρομή του ΥΠΑΑΤ προς τους καλλιεργητές για την αντιμετώπιση του επιπλέουν κόστος που προέκυψε από την αυξημένη χρήση γεωργικών φαρμάκων.
7. Το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο σε συνεργασία με το ΥΠΑΑΤ και την ΔΑΟΚ ¨Άρτας φέρνει ωφέλιμα έντομα από το Βιετνάμ που παρασιτούν τον μαύρο αλευρώδη και τα εξαπολύει στον κάμπο της Άρτας (Ιούνιος 2024).
8. Τα πειράματα αξιολόγησης των ωφέλιμων εντόμων για την καταπολέμηση του Μαύρου Αλευρώδη δεν έχουν ολοκληρωθεί.
   Θα μου επιτρέψετε εδώ να κάνω ορισμένες παρατηρήσεις, ώστε να καλυφθεί και όλο το εύρος των ερωτήσεών σας:
   Πριν τρία χρόνια, είχαμε κάνει πρόταση ολοκληρωμένη και συγκροτημένη για την αναδιάρθρωση του φυτικού κεφαλαίου σε όλη την Περιφέρεια, προς το ΥΠΑΑΤ. Η πρότασή μας αφορούσε τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και υποβλήθηκε στην αρχική προετοιμασία του Ταμείου Ανάκαμψης. Όμως το ΥΠΑΑΤ προτίμησε να χρηματοδοτήσει μόνο τις Ομάδες Παραγωγών, κατόπιν μελέτης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου.
   Σε ότι αφορά την μετακίνηση των υπαλλήλων της Δ/νσης Γεωργίας σε άλλο φορέα, αλήθεια υποστηρίζετε την άποψη ότι οι ΔΑΟΚ θα πρέπει να μεταφερθούν στο ΥΠΑΑΤ και να ανεξαρτητοποιηθούν από τις Αιρετές Περιφέρειες;
   Αν ναι, τότε λάθος θεσμό υπηρετείτε!
   Να σημειώσω εδώ, πως με την ιδιότητα του Περιφερειακού Συμβούλου, ουδέποτε με επισκεφθήκατε, ουδέποτε μου ζητήσατε κάποια ενημέρωση, έστω και τηλεφωνικώς. Επίσης και πριν εκλεγείτε, ούτε ως απλός πολίτης δεν μου θίξατε ποτέ το συγκεκριμένο πρόβλημα.
   Καταλήγοντας να επισημάνω, ότι ο Περιφερειάρχης ουδέποτε προεκλογικά, αλλά και ούτε κάποιος από εμάς, υποσχέθηκε οικονομική ενίσχυση για την αγορά φυτοφαρμάκων, δεδομένου της γνώσης των αρμοδιοτήτων μας, δηλαδή απλά, δεν μπορούμε να χρηματοδοτήσουμε, διότι δεν μας το επιτρέπει το θεσμικό πλαίσιο.
   Ως εκ τούτου, μόνο για ολιγωρία ή αδιαφορία για το πρόβλημα δεν μπορεί να κατηγορηθεί η Περιφερειακή Αρχή, η οποία το ενδιαφέρον της για τις ανάγκες όλων των Ηπειρωτών της μετουσιώνει σε πράξεις κι όχι σε λόγια!