Η τέχνη του ασημιού στα Ιωάννινα,και την Ήπειρο ευρύτερα, έχει βαθιές ρίζες στον χρόνο με κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές προεκτάσεις, αποτελώντας αναπόσπαστο στοιχείο της ιστορικής ταυτότητας της πόλης. Κομβικής σημασίας στιγμή, υπήρξε η εγγραφή της Γιαννιώτικης Αργυροτεχνίας στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, το 2023.
Με αυτήν την αφορμή, ο Δήμος Ιωαννιτών, σε συνεργασία μετο Κέντρο Παραδοσιακής Βιοτεχνίας Ιωαννίνων(ΚΕ.ΠΑ.ΒΙ.), το Σωματείο Ασημουργών Μεταλλοτεχνιτών Ιωαννίνων «Η Γιαννιώτικη Τέχνη» καιτο Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ)με το Μουσείο Αργυροτεχνίας του, με την υποστήριξη της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού, παρουσιάζουν ένα πλέγμα δράσεων. Στόχος της πρωτοβουλίας είναι η ανάδειξη της εγγραφής του στοιχείου στο Εθνικό Ευρετήριο για την ανάδειξη και ενίσχυση της τέχνης της αργυροχρυσοχοΐας στα Ιωάννινα. Παράλληλα, επιδιώκεται η καταγραφή ζητημάτων που απασχολούν τον σύγχρονο αργυροτέχνη, η επίλυση των οποίων κρίνεται αναγκαία για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του επαγγέλματος.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Μάιος ανακηρύσσεται εφεξής «Μήνας Γιαννιώτικης Αργυροτεχνίας»και οι συνεργαζόμενοι φορείς οργανώνουν, αρχής γενομένης από φέτος, ποικίλες ενέργειες και δράσεις.
Ο μήνας θα ξεκινήσει με την κεντρική πανηγυρική εκδήλωση στονΠολιτιστικό Πολυχώρο «Δημήτρης Χατζής»,στα Ιωάννινα, στις 15 Μαΐου και ώρα 19:00. Η εκδήλωση περιλαμβάνει:
• Χαιρετισμούς
• Προβολή οπτικοακουστικού υλικού
• Ομιλία εκ μέρους της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς τουΥπουργείου Πολιτισμού για τη σημασία της εγγραφής της Γιαννιώτικης Αργυροτεχνίας στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
• Επίδοση πιστοποιητικού εγγραφής από την κ. Σταυρούλα-Βίλλυ Φωτοπούλου, Διευθύντρια Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού.
• Μουσικό πρόγραμμα με Σύνολο Εγχόρδων του Δημοτικού ΩδείουΙωαννίνων. Έργα Μ. Θεοδωράκη και Μ. Χατζιδάκι. Συμμετέχουν: Βάσω Αρλέτου (βιολί), Σπύρος Ζαπάντης (βιολί), Μαριάνθη Καψάλη (βιόλα), ΑπόστολοςΠαπαπέτρος (κοντραμπάσο)/ Ειρήνη Ζάγκλη (πιάνο).
Στις δράσεις για τον Μήνα Γιαννιώτικης Αργυροτεχνίαςπεριλαμβάνονται επίσης:
Κύκλος συνεντεύξεωνμε ασημουργούς και παρεμβάσεων από εκπροσώπους αρμόδιων φορέων, οι οποίοι θα μιλήσουν στο Δημοτικό Ραδιόφωνο Ιωαννίνων για τη Γιαννιώτικη Αργυροτεχνία και τη σημασία της εγγραφήςτης στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.Οι συνεντεύξεις θα μεταδοθούν κατά τις πρωινές ενημερωτικές εκπομπές, το μεσημεριανό μαγκαζίνο και τις απογευματινές εκπομπές λόγου και τέχνης του Δημοτικού Ραδιοφώνου 98,7 FM.
Ανοιχτά εργαστήρια και επίδειξη παραδοσιακών τεχνικών Γιαννιώτικης Αργυροτεχνίας από ασημουργούς στο ΚΕ.ΠΑ.ΒΙ.:
• «Χύτευση στο χώμα», επίδειξη από τον Χρήστο Σιαπατόρη, στις 10&17 Μαΐου (ώρα 18:00), στη ΔιαδραστικήΑίθουσα της Τέχνης της Γιαννιώτικης Αργυροχοΐας.
• «Τεχνικές αναπαράστασης σχεδίων και μοτίβων σε μέταλλο» από τους ΔημήτρηΠανταζή και Ηλία Χαρίτο, στις11 Μαΐου (ώρα 11:00), στη Διαδραστική Αίθουσα του ΚΕ.ΠΑ.Β.Ι.
• «Κατασκευή ασημένιων κοσμημάτων. Διατήρηση της παράδοσης με σύγχρονα μέσα» από τον Νίκο Γκόλα, στις 16 Μαΐου(ώρα 10:00),Εργαστήριο 208, 1ος όροφος.
• «Παραμετρικός σχεδιασμός και ψηφιακή κατασκευή κοσμημάτων με τριδιάστατη εκτύπωση» από τους Ευάγγελο Πανταζή και Ιάσωνα Πανταζή (Topotheque/ FabLab), στις 18 Μαΐου (ώρα 12:00), Εργαστήριο 119, ισόγειο.
• «Συρματερή Τεχνική» από τον Κωνσταντίνο Ζερβό, στις 20 Μαΐου (ώρα 17:30),στη Διαδραστική Αίθουσα του ΚΕ.ΠΑ.Β.Ι.
• «Εκκλησιαστικά Σκεύη» από τον Λεοντάρη Ζήδρο, στις 22 Μαΐου (ώρα 11:00),στη Διαδραστική Αίθουσα του ΚΕ.ΠΑ.Β.Ι.
• «Επίδειξη κατασκευής ενός χειροποίητου κοσμήματος από την αρχή μέχρι το τέλος και δημιουργία πλάκας κράματος ασημιού 925» από τον Γεώργιο Ζαραβέλλα (Cyttaro),στις 23 Μαΐου (ώρα 19:00), Εργαστήριο 220, 1ος όροφος.
• «Συρματερή Τεχνική» από τον Φαίδωνα Ηλία,στις 25 Μαΐου (ώρα 11:00),στη Διαδραστική Αίθουσα του ΚΕ.ΠΑ.Β.Ι.
*Για τη διεξαγωγή όλων των εργαστηρίων απαιτείται ελάχιστος αριθμός 5 και μέγιστος 15 συμμετοχών.Οι ενδιαφερόμενοι για συμμετοχή στα εργαστήρια και στην επίδειξη θα πρέπει να επικοινωνήσουν το αργότερο 2 ημέρες πριν την αντίστοιχη ημερομηνία, όπως αυτές έχουν ανακοινωθεί, στο τηλέφωνο 26510 27650 (Δευτέρα και Τετάρτη 9:30-17:30, Τρίτη Πέμπτη και Σάββατο 9:30-14:30 και 17:30-20:30, Σάββατο 9:30-20:00).
Ημερίδα για τα ζητήματα που απασχολούν τους αργυροτέχνες σήμερα, με τη συμμετοχή εκπροσώπων από τα συναρμόδια υπουργεία, την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλους θεσμικούς φορείς. Στόχος της ημερίδας είναι να τεθούν από τους ίδιους τους αργυροτέχνες οι ανάγκες του κλάδου σε επίπεδο θεσμικού πλαισίου,κατάρτισης και επιχειρηματικότητας. Αναλυτικές πληροφορίες για την ημερομηνία πραγματοποίησης της ημερίδας και το αναλυτικό πρόγραμμα θα ανακοινωθούν σύντομα.
Παραγωγή ντοκιμαντέρ με θέμα τη Γιαννιώτικη Αργυροτεχνία. Μέσα από αυτή την οπτικοακουστική καταγραφή θα αναδειχθείη σχέση της τέχνης με την ιστορία της πόλης, ενώ ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στο παρόν, στα νέα δεδομένα και τις προοπτικές του επαγγέλματος.
Ελεύθερη είσοδος στο Μουσείο Αργυροτεχνίας, τις Κυριακές12, 19 και 26 Μαΐου, και δράσεις από το ΠΙΟΠ,για μικρούς και μεγάλους, καθ’ όλη τη διάρκεια του μήνα. Το πρόγραμμα έχει ως εξής:
• «Όταν η φωτιά συνάντησε τη μεταλλουργία»-Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές Νηπιαγωγείου και Α΄-Δ΄ Δημοτικού (καθημερινά, εκτός Τρίτης, κατόπιν προσυνεννόησηςμε το Μουσείο, στο τηλ. 26510 64065).
• «Ασημένια Στολίδια»-Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές Ε’-ΣΤ΄ Δημοτικού και Γυμνασίου(καθημερινά, εκτός Τρίτης, κατόπιν προσυνεννόησης με το Μουσείο, στο τηλ. 26510 64065).
• Παιχνίδι ψηφιακής εφαρμογής «Κυνήγι χαμένου θησαυρού: Η ρόκα του Πασά» για μαθητές Δ- ΣΤ΄ Δημοτικού και Γυμνασίου(καθημερινά, εκτός Τρίτης, κατόπιν προσυνεννόησης με το Μουσείο,) και για οικογένειες με παιδιά, 9-15 ετών, στις 11 & 25 Μαΐου,κατά την επίσκεψη στο Μουσείο (θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας).
• «Η τέχνη της συρματερής»-Δημιουργικό εργαστήρι κατασκευής συρματερού κοσμήματος, για ενήλικες, από τον αργυροτεχνίτηΧρήστο Τσουμάγκα, στις 8 & 9 Μαΐου, ώρα16:00 (κατόπιν κράτησης, στο τηλ. 26510 64065).
• «Ασημένιες μνήμες»-Κλειστός κύκλος εργαστηρίων δημιουργικής απασχόλησης για άτομα με ήπια άνοια, σε συνεργασία με το Κέντρο Ημέρας Άνοιας Ιωαννίνων (15/5, 29/5, 12/6, 26/6).
Δείτε αναλυτικά όλες τις δράσεις που εντάσσονται στον Μήνα Γιαννιώτικης Αργυροτεχνίαςεδώ