Στα Ιωάννινα, στην κατάμεστη αίθουσα του πολυχώρου «Δημήτρης Χατζής», παρουσιάστηκετην Τετάρτη 6 Μαρτίου, το βιβλίο του Σταύρου Καλογιάννη με τίτλο “Σχέδια πόλεων και δημόσιος χώρος στις απαρχές του Ελληνικού Κράτους”, που εκδόθηκε από τη Νομική Βιβλιοθήκη.
Την εκδήλωση χαιρέτισαν: ο κ. Θωμάς Μπέγκας, Δήμαρχος Ιωαννίνων ο οποίος αναφέρθηκε ιδιαίτερα στον δημόσιο χώρο και στην αναγκαιότητα του πολεοδομικού σχεδιασμού και ο κ. Γιάννης Τσίγκρος, Πρόεδρος του ΤΕΕ/Τμήματος Ηπείρου, ο οποίος αναφέρθηκε στις σημαντικές διατάξεις που προέβλεπε το Ρυθμιστικό Σχέδιο Ιωαννίνων, το οποίο είχε στηρίξει το ΤΕΕ, και στην μεγάλη ευκαιρία που δίνεται στους Δήμους με την εκπόνηση Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων.
Ακολούθως το λόγο πήρε ο κ. Ευθύμιος Μπακογιάννης, Δρ. Πολεοδομίας, επίκουρος Καθηγητής ΕΜΠ, Γενικός Γραμματέας Χωρικού σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος, ο οποίος ανέλυσετο περιεχόμενο του βιβλίου και ειδικότερα τις αρχές σχεδιασμού των πόλεων στο νέο ελληνικό κράτος, τη νομοθεσία στην οποία στηρίχθηκε ο σχεδιασμός και η οποία ήταν επηρεασμένη από τη αντίστοιχη γαλλική και γερμανική.Αναφέρθηκε ενδεικτικά στα πολύ σημαντικά Διατάγματα “περί υγιεινής οικοδομής πόλεων”, “περί δημοσίων οικοδομών”, “περί κατασκευής πεζοδρομίων και υπονόμων”, στον ρόλο τους στη δημιουργία των νέων πόλεων δηλώνοντας ότι το βιβλίο του Σταύρου Καλογιάννη δίνει πολλά νέα στοιχεία για τις πόλεις.
Ο κ. Γιώργος Σμύρης, αν. Καθηγητής του Τμήματος Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, αναφέρθηκε ιδιαίτερα στον δημόσιο χώρο, στην αξιοποίηση μεγάλου όγκου αρχείων που έγινε από τον Σταύρο Καλογιάννη και στασχέδια πόλεων που παρουσιάζονται στο βιβλίο. Χαρακτηριστικό των σύνθετων προβλημάτων που αντιμέτωπε το εθνικό κτηματολόγιο, είναι το γεγονός ότι αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2024, σχεδόν 190 χρόνια μετά την εφαρμογή του πρώτου σχετικού νόμου.
Η εκδήλωση έκλεισε με την ομιλία του Σταύρου Καλογιάννη, ο οποίος, αφού ευχαρίστησε θερμά τόσο τους ομιλητές όσο και τους παρευρισκόμενους, αναφέρθηκε στο βιβλίο με το οποίο επιδίωξε να αποκωδικοποιήσει τους συντελεστές που διέπουν τον σχεδιασμό και την οργάνωση των πόλεων από τις πρώτες δεκαετίες του νεοελληνικού κράτους. Ειδικότερα αναφέρθηκε στη νομοθεσία περί σχεδιασμού των πόλεων και του δημόσιου χώρου, συγκρίνοντάς την με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή και τη νομοθεσία που εφαρμόζεται σήμερα, καθώς και στις παθογένειες που ταλανίζουν επί δύο αιώνες τον σχεδιασμό του χώρου, δηλαδή την αυθαίρετη δόμηση και την καταπάτηση δημόσιας/ δημοτικής γης. Πρόκειται για φαινόμενα διαχρονικά, τα οποία προκαλούν σοβαρή οικονομική και περιβαλλοντική επιβάρυνση και αποτελούν τροχοπέδη σε κάθε ολοκληρωμένο σχεδιασμό.
Αναφέρθηκε σε ρυθμίσεις των αρχών του 19ου αιώνα που καινοτομούσαν, όπωςταΔιατάγματαγια τη δημιουργία κτηματολογίου και για το «δικαίωμα επιφανείας», ρύθμιση που επανεισήχθη στη νομοθεσία μας το 2011! Ανέδειξετα δημόσια κτίρια που σχεδιάζονται την Οθωνική περίοδο, είναι μεγαλοπρεπή, νεοκλασικού ρυθμού και καθόρισαν τα σχέδια πόλεων και την εξέλιξή τους,όπως ενδεικτικά τα κτίρια του Κοινοβουλίου, του Αρχαιολογικού Μουσείου, της Ακαδημίας Αθηνών.
Κλείνοντας, ο Σταύρος Καλογιάννης επεσήμανε τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός στη χώρα μας και καθιστούν δύσκολη την εφαρμογή τους. Η γραφειοκρατία, οι οικονομικές δυσκολίες, οι πολλές αλλαγές στη νομοθεσία, οδηγούν σε τροποποιήσεις των σχεδίων και παρατάσεις των προθεσμιών, με συνέπεια τα αποτελέσματα να μην είναι τα αναμενόμενα. «Ευελπιστούμε», δήλωσε ο Σταύρος Καλογιάννης, «αυτά τα φαινόμενα να εκλείψουν με την εκπόνηση και θεσμοθέτηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων που προωθούν το ΤΕΕ και το Υπουργείο Περιβάλλοντος με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, ώστε οι Δήμοι να αποκτήσουν ολοκληρωμένο και σύγχρονο χωρικό σχεδιασμό».
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους οικύριοι Σ. Λιάπης, Γενικός Γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτ. Μακεδονίας,Αλ. Καχριμάνης, Περιφερειάρχης Ηπείρου, Γ. Σουκουβέλος, Δήμαρχος Ζαγορίου,Μ. Πλιάκος, Δήμαρχος Ζίτσας,Αντ. Μπέζας, πρώην Βουλευτής και Υφυπουργός,η κα Αν. Γιογλή, Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Ιωαννίνων, οι πρώην Δήμαρχοι Ιωαννίνων κύριοι Δ. Παπαγεωργίου και Φ. Φίλιος, ο κ. Γ. Λεονάρδος, αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, αντιδήμαρχοι, πολλοί δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι, εκπρόσωποι Συλλόγων, Αδελφοτήτων και ενεργοί πολίτες που ενδιαφέρονται για τον σχεδιασμό και την εξέλιξη των πόλεων.