Η Δ/νση Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας – Τμήμα Περιβ/κής Υγιεινής & Υγειον. Ελέγχου της Π.Ε. Πρέβεζας, στο πλαίσιο των καθηκόντων της και σε εφαρμογή σχετικών οδηγιών του ΕΟΔΥ και εγκυκλίων του Υπουργείου Υγείας , συνεχίζει με εντατικούς ρυθμούς το πρόγραμμα καταπολέμησης των κουνουπιών, το οποίο περιλαμβάνει ψεκασμούς σε όλη την επικράτειά της Π.Ε , με στόχο την καταπολέμηση των κοινών και ανωφελών κουνουπιών κυρίως στο υδρόβιο στάδιο (αυγό – προνύμφη – νύμφη) και υπό προϋποθέσεις στο τέλειο έντομο. Φέτος οι πρώτοι έλεγχοι και οι πρώτοι ψεκασμοί ξεκίνησαν στις 8 Μαρτίου.
Πέραν των εφαρμογών του προγράμματός μας και της εντομολογικής επιτήρησης που διενεργούμε κάθε χρόνο, φέτος επιτύχαμε επιπλέον να συμπεριληφθούμε σε πρόγραμμα του ΕΟΔΥ για μοριακό έλεγχο δειγμάτων ενήλικων κουνουπιών, που θα μας εξασφαλίσει πολύτιμες πληροφορίες για την έγκαιρη ανίχνευση παθογόνων ιών που μεταδίδονται με τα κουνούπια στην περιοχή μας.
Εκτός όμως από τις δράσεις των ειδικών συνεργείων ψεκασμών απαιτείται και οι πολίτες να εφαρμόζουν μέτρα ατομικής προστασίας και μέτρα αποφυγής ανάπτυξης κουνουπιών στον ιδιωτικό τους χώρο. Αυτό κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό για την προστασία της Δημόσιας Υγείας δεδομένου ότι τα κουνούπια αποτελούν πιθανούς φορείς μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών, ιδιαίτερα τα τελευταία έτη που καταγράφονται περιστατικά λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου και ελονοσίας σε αρκετές περιοχές της χώρας μας, καθώς και της ύπαρξης κινδύνου εισαγωγής άλλων ιών που μεταδίδονται με κουνούπια (π.χ. ιών Zika, Chikungunya, Δάγκειου πυρετού).
Το κυριότερο μέτρο πρόληψης και αντιμετώπισης των νόσων που μεταδίδονται με κουνούπια βασίζεται στη μείωση του πληθυσμού των κουνουπιών μέσω του περιορισμού των εστιών αναπαραγωγής τους και στην παρεμπόδιση της επαφής μεταξύ διαβιβαστών και ανθρώπων.
Τα μέτρα ατομικής προστασίας από τα κουνούπια, θα πρέπει να αναδειχθούν σε θέμα προτεραιότητας για την προστασία της υγείας των ευπαθών ομάδων και του τοπικού πληθυσμού αλλά και για την πρόληψη της τοπικής μετάδοσης των παθογόνων που μεταδίδονται με κουνούπια και συγκεκριμένα οι πολίτες πρέπει να προβούν στη λήψη των παρακάτω μέτρων:
• Να αποφεύγω τα τσιμπήματα των κουνουπιών
- Χρήση εντομοαπωθητικών στο ακάλυπτο δέρμα και πάνω από τα ρούχα: Χρησιμοποιούνται χημικές δραστικές ουσίες και φυσικές ουσίες όπως αιθέρια έλαια ευκαλύπτου (που όμως έχουν σχετικά μειωμένη δράση). Ο χρόνος δράσης των εντομοαπωθητικών ουσιών κυμαίνεται από 1 έως 4-5 ώρες. Για τα εντομοαπωθητικά που περιέχουν PEET προτιμώνται τα σκευάσματα με συγκέντρωση 30 – 50 % για τους ενήλικες και 10 -30 % για τα παιδιά. Δεν υπάρχει αντένδειξη για τη χρήση σε εγκύους και θηλάζουσες μητέρες, ενώ δεν συστήνεται η χρήση τους σε βρέφη μέχρι 2 μηνών. Τα εντομοαπωθητικά προϊόντα πρέπει να αλείφονται μετά τα αντιηλιακά, και δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με το στόμα, τα μάτια και το βλεννογόνο της μύτης. Σε όλες τις περιπτώσεις , πρέπει να ακολουθούνται οι οδηγίες του κατασκευαστή.
- Χρήση εντομοκτόνων στον αέρα. Περιέχουν ουσίες που προσβάλουν το νευρικό σύστημα των εντόμων και το αποπροσανατολίζουν. Κυκλοφορούν στο εμπόριο στις εξής μορφές: αερόλυμα (αεροζόλ), ταμπλέτες , εξατμιζόμενο διάλυμα, σπιράλ (φιδάκια) κ.λ.π. Πρέπει να τηρούνται οι οδηγίες του κατασκευαστή. Δεν πρέπει να εφαρμόζονται στο δέρμα.
- Προσοχή κατά τις σημαντικότερες ώρες έκθεσης στα τσιμπήματα. Τα περισσότερα είδη κουνουπιών που μεταφέρουν τον ιό (Δυτικού Νείλου), τσιμπούν από το σούρουπο μέχρι το χάραμα.
- Χρήση κατάλληλων ενδυμάτων. Ρούχα που καλύπτουν όσο περισσότερο γίνεται το σώμα (μακριά μανίκια, παντελόνια). Πιο αποτελεσματικά είναι τα ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα.
- Συχνά λουτρά καθαριότητας για την απομάκρυνση του ιδρώτα.
• Να αποφεύγω τα κουνούπια στο σπίτι - Αντικουνουπικά πλέγματα (σίτες που εμποδίζουν τη δίοδο των κουνουπιών) στα ανοίγματα του σπιτιού (Παράθυρα, φεγγίτες, αεραγωγοί τζακιού) και περιοδικός έλεγχος και συντήρησή τους .Επίσης καλύπτουμε με σίτες, τους αγωγούς εξαερισμού των βόθρων.
- Χρήση κουνουπιέρας σε περιοχές με μεγάλη πυκνότητα κουνουπιών ή σε περιπτώσεις που αντενδείκνυται η χρήση άλλων προστατευτικών μέσων (όπως χρήση εντομοαπωθητικών σε βρέφη μικρότερα των 2 μηνών). Είναι πιο αποτελεσματικές , όταν είναι εμβαπτισμένες σε εντομοαπωθητικό.
- Απομάκρυνση του στάσιμου νερού από λεκάνες, βάζα, γλάστρες, παλιά λάστιχα, υδρορροές και άλλα μέρη του κήπου, ώστε να μην έχουν πρόσβαση τα κουνούπια σε λιμνάζοντα νερά που αποτελούν σημεία εναπόθεσης των αυγών τους.
- Αντικατάσταση σπασμένων σωλήνων νερού που τρέχουν.
- Φύλαξη των δοχείων νερού που χρησιμοποιούμε (κουβάδες, καρότσια, βαρέλια) , γυρισμένα ανάποδα ή καλυμμένα με καπάκι.
- Κάλυψη ή απομάκρυνση παλιών ελαστικών ή άλλων υλικών που συσσωρεύουν νερό.
- Σε περίπτωση ύπαρξης πισίνας ή σιντριβανιού, τίθεται καθημερινά σε λειτουργία το φίλτρο καθαρισμού, ώστε να απομακρύνονται αυγά και προνύμφες κουνουπιών.
- Σε περίπτωση που υπάρχουν βάρκες, κάλυψή τους, ώστε να μη συγκεντρώνουν νερά της βροχής.
- Διαμόρφωση κατάλληλης κλίσης στον κήπο για απομάκρυνση των νερών.
- Χρήση ανεμιστήρων και κλιματιστικών . Ο δροσερός αέρας μειώνει τη δραστηριότητα των κουνουπιών αλλά δεν τα σκοτώνει. Η χρήση ανεμιστήρων (ιδίως οροφής) δυσχεραίνει την προσέγγιση των εντόμων.
- Καλό κούρεμα γρασιδιού, θάμνων , φυλλωσιών (σημεία που βρίσκουν καταφύγιο τα ενήλικα κουνούπια).
- Πότισμα κατά προτίμηση το πρωί.
- Χρήση λαμπτήρων κίτρινου χρώματος για το φωτισμό εξωτερικών χώρων (προσελκύουν λιγότερο τα κουνούπια).
- Σε περίπτωση ύπαρξης στάβλων, συχνός καθαρισμός και ψεκασμός τους, τακτική ανανέωση νερού σε ποτίστρες ζώων , γούρνες κ.λ.π.
Το κοινό μπορεί επιπλέον να ενημερωθεί λεπτομερώς, (συχνές ερωτήσεις – απαντήσεις, φυλλάδια, τηλεοπτικά σποτ κ.λ.π), στις ιστοσελίδες www.eody.gr , www. conops.gr
