Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων
Τον Νοέμβριο του 2021, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων σε συνεργασία
με την Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του
Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού κατέθεσε πλήρη φάκελο για την
ένταξη του συντάγματος των μολύβδινων ελασμάτων από το Ιερό της
Δωδώνης στον κατάλογο της Unesco «Μνήμη του Κόσμου».
Τα μολύβδινα ελάσματα είναι λεπτά φύλλα μολύβδου πάνω στα οποία οι
επισκέπτες του Μαντείου της Δωδώνης χάραζαν τα ερωτήματά τους προς
τον θεό Δία και την σύνναό του θεά, Διώνη. Καλύπτουν μία χρονική
περίοδο περίπου τριών αιώνων (6ος-μέσα 2ου αι. π.Χ.) και είναι γραμμένα σε
ποικίλα αλφάβητα και διαλέκτους.
Στο πλαίσιο της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σχετικά με την
μοναδική σπουδαιότητα των μολύβδινων ελασμάτων, η Εφορεία
Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, διοργανώνει, την Κυριακή 26 Μαρτίου 2023, δύο
ομιλίες:
- Εκμαιεύοντας ευνοϊκή χρησμοδοσία από το Μαντείο της Δωδώνης, Δρ
Αριάδνη Γκάρτζιου-Τάττη, Ομότιμη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου
Ιωαννίνων και - Τα μολύβδινα ελάσματα της Δωδώνης, υποψήφια για τον κατάλογο
«Μνήμη του Κόσμου» της Unesco, Δρ Ελένη Βασιλείου, Αρχαιολόγος
Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων.
Η διάλεξη εντάσσεται στον κύκλο των ομιλιών: Κυριακή στο Μουσείο.
Ώρα έναρξης : 11.00 το πρωί.
Διεύθυνση: Πλατεία 25ης Μαρτίου 6
Τηλ.: 265 100 1050, Fax: 265 100 1052
Ώρες λειτουργίας :
Δευτέρα- Κυριακή: 8.30- 15.30 .
Τρίτη : Κλειστό. Για τυχόν αλλαγές από αστάθμητους παράγοντες το
ανωτέρω ωράριο θα πρέπει να επιβεβαιώνεται.
Βαρβάρα Ν. Παπαδοπούλου
Αναπληρώτρια Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων
Δρ Αρχαιολόγος
Αριάδνη Γκάρτζιου-Τάττη
Ομότιμη Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Εκμαιεύοντας ευνοϊκή χρησμοδοσία από το Μαντείο της Δωδώνης
Οι σωζόμενες επιγραφές των χρηστηρίων ελασμάτων της Δωδώνης
παρέχουν αρκετές ενδείξεις σχετικά με τους πιθανούς τρόπους με τους
οποίους οι επισκέπτες του μαντείου επιχείρησαν να καθοδηγήσουν προς
όφελός τους τη θεϊκή εύνοια και τις επιπτώσεις της Τύχης και του
τυχαίου. Πολύ συχνά η διατύπωση ερωτήσεων πολλαπλών επιλογών,
όπου η κάθε δυνατή απάντηση λειτουργεί προς ίδιον όφελος, η εντολή για
άμεση ή συγκεκριμένη κληροδοσία με προσχεδιασμένη τη θετική
απάντηση, όπως και η συχνή επίκληση της Τύχης, συνθέτουν μία
ξεχωριστή εικόνα χειρισμού της μαντικής διαδικασίας όπου οι ερωτώντες
διακινδυνεύουν την πρόβλεψη ρυθμίζοντας μόνοι τους το μέλλον τους.
Η κ. Αριάδνη Γκάρτζιου-Tάττη, Ομότιμη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου
Ιωαννίνων, είναι πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του
Πανεπιστημίου Iωαννίνων και κάτοχος Διδακτορικού διπλώματος της
École des Hautes Études en Sciences Sociales.
Η έρευνά της εστιάζεται στους τομείς της Ομηρικής, Τραγικής και
Κωμικής ποίησης με επίκεντρο την ερμηνεία της μυθικής, θρησκευτικής
και ανθρωπολογικής σκέψης των Αρχαίων Ελλήνων.
Στο πλαίσιο αυτό έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα και με τη μαντική διαδικασία
του ιερού της Δωδώνης. Οι μελέτες της όπως « L’oracle de Dodone. Mythe
et rituel » στo Oracles et mantique en Grèce ancienne (Actes du colloque de Liège,
mars 1989), Kernos, 3, 1990, 175-184, « Diaitoi and hieromnamon in the Sanctuary
of Dodona. Α Panhellenic Phenomenon? », στο Dodona. The omen’s questions.
New approaches in the oracular tablets, Ioannina 2017, 143-150, « La présence
religieuse de femmes nommées dans les lamelles oraculaires de
Dodone », Métis, 2020, 83-102 καθώς και οι ανακοινώσεις της σε διεθνή
συνέδρια, στοχεύουν στην πληρέστερη κατανόηση των λατρευτικών
πρακτικών που ασκούνταν στο ιερό του Δία και της Διώνης.
Ελένη Βασιλείου
Δρ Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων
Τα μολύβδινα ελάσματα της Δωδώνης, υποψήφια για τον κατάλογο «Μνήμη
του Κόσμου» της Unesco
Στόχος της παρούσας ανακοίνωσης είναι η προβολή της σημασίας του
συντάγματος των μολύβδινων ελασμάτων της Δωδώνης. Η μοναδικότητά
τους, οδήγησε στην σύνταξη της πρότασης ένταξης τους από το Υπουργείο
Πολιτισμού και Αθλητισμού, στον Κατάλογο της Unesco «Μνήμη του
Κόσμου». Χιλιάδες μολύβδινα ελάσματα έχουν εντοπιστεί στο Ιερό της
Δωδώνης, τα οποία στην πλειονότητά τους φυλάσσονται στο Αρχαιολογικό
Μουσείο Ιωαννίνων. Καλύπτουν μία χρονική περίοδο περίπου τριών
αιώνων (6ος-μέσα 2ου αι. π.Χ.) και είναι γραμμένα σε ποικίλα αλφάβητα και
διαλέκτους. Περιλαμβάνουν ιδιωτικά και δημόσια ερωτήματα των
προσκυνητών που επισκέπτονταν το αρχαιότερο Ελληνικό χρηστήριο στη
Δωδώνη.
Η κ. Ελένη Βασιλείου, Αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων,
είναι πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου
Ιωαννίνων, κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος με ειδίκευση στην
Προϊστορική Αρχαιολογία του University of Sheffield και Διδακτορικού
διπλώματος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Το επιστημονικό της ενδιαφέρον εστιάζεται στους τομείς της χειροποίητης
κεραμικής, του υλικού πολιτισμού και των ταφικών εθίμων της εποχής του
Χαλκού και Σιδήρου. Στο πλαίσιο αυτό, στο επίκεντρο της έρευνας της
εντάσσεται και το Ιερό της Δωδώνης. Παράλληλα, ασχολείται με τον
σχεδιασμό και υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για παιδιά
προσχολικής και σχολικής ηλικίας.
Άρθρα της και μελέτες σχετικά με τα παραπάνω έχουν δημοσιευτεί σε
ελληνικά και διεθνή περιοδικά. Ενδεικτικά: “Ethics in action at the
refurbished Archaeological Museum of Ioannina, Epirus, Greece”, Journal of
Conservation and Museum Studies 12 (1):3 (2014), 1-7,”Revisiting Bronze and
Early Iron Age Central Epirus (Prefecture of Ioannina, Greece”, Journal of Greek
Archaeology 3 (2018), 145-164, “Neolithic and Bronze Age Epirus revisited”,
Archaeological Reports for 2019–2020, 66, 67-81, “Revisiting prebuilding Dodona”,
Documenta Praehistorica XLVII 2020, 404-410
