Ο ποταμός Αώος-Vjosa ανακηρύχθηκε Εθνικό Πάρκο στην αλβανική πλευρά των συνόρων

Ένα μεγάλο επίτευγμα ολοκληρώθηκε χθες Τετάρτη (15/3), με την ανακήρυξη του ποταμού Αώου – Vjosa, στην αλβανική πλευρά των συνόρων, ως το πρώτο Εθνικό Πάρκο Άγριου Ποταμού της Ευρώπης. Οι πολυετείς προσπάθειες των οργανισμών EuroNatur, Riverwatch, EcoAlbania, MedINA, Πίνδος Περιβαλλοντική και πολλών ακόμη εταίρων προς αυτή την κατεύθυνση, στέφθηκαν με επιτυχία. Στους επόμενους στόχους είναι η επέκταση της θεσμικής προστασίας στο ελληνικό τμήμα του ποταμού Αώου, στο Δέλτα του Vjosa στην Αλβανία και στο σύνολο των παραποτάμων.
Σε επίσημη τελετή, το πρωί της 15ης Μαρτίου στο Τεπελένι, ο Πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα και η Υπουργός Περιβάλλοντος και Τουρισμού Μιρέλα Κουμπάρο ανακήρυξαν τον Vjosa «Εθνικό Πάρκο Άγριου Ποταμού». Από χθες, ολόκληρος ο ποταμός Vjosa στην Αλβανία, από τα σύνορά του με την Ελλάδα έως την Αδριατική θάλασσα, καθώς και όλοι οι μεγάλοι παραπόταμοί του ελεύθερης ροής –ένα ποτάμιο σύστημα συνολικού μήκους άνω των 400 χλμ.– απολαμβάνουν το υψηλότερο επίπεδο προστασίας, γεγονός μοναδικό στην Ευρώπη.

Η χθεσινή ημέρα αποτελεί ορόσημο τόσο για τους τέσσερις οργανισμούς –EuroNatur, Riverwatch, EcoAlbania, Medina και Πίνδος Περιβαλλοντική– όσο και για έναν μεγάλο αριθμό ακτιβιστών και ερευνητών, που αγωνίζονται πάνω από δέκα χρόνια για τη διατήρηση ενός από τους τελευταίους μεγάλους ποταμούς ελεύθερης ροής στην Ευρώπη! Ωστόσο, το έργο της προστασίας του ποταμού δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.

«Αγωνιστήκαμε σκληρά με τους εταίρους μας, για πολύ καιρό– –με επίσημα αιτήματα, δικαστικές ακροάσεις, συζητήσεις με τους αρμόδιους φορείς, καθώς και με τις τοπικές κοινωνίες– για να φτάσουμε στη σημερινή μέρα. Σήμερα μπορούμε να γιορτάσουμε», ανέφερε μεταξύ άλλων η Annette Spangenberg, επικεφαλής του τμήματος περιβαλλοντικής προστασίας του EuroNatur. «Τώρα θα συνεχίσουμε την προσπάθεια για την προστασία και των άλλων παραποτάμων ελεύθερης ροής, καθώς και του Δέλτα του ποταμού, έτσι ώστε να διατηρηθεί για πάντα το σύνολο του μοναδικού οικοσυστήματος του ποταμού Vjosa».

«Αυτό το Εθνικό Πάρκο Άγριου Ποταμού αποτελεί σημαντικό ορόσημο όχι μόνο για τον ποταμό Vjosa και την Αλβανία, αλλά και για τους ποταμούς ολόκληρης της Ευρώπης. Καθιερώνει για πρώτη φορά την έννοια της διατήρησης και προστασίας ενός ολόκληρου ποτάμιου συστήματος και όχι απλώς μεμονωμένων τμημάτων ενός ποταμού», υποστήριξε ο Ulrich Eichelmann, επικεφαλής του Riverwatch. «Η έννοια του Εθνικού Πάρκου Άγριου Ποταμού θα πρέπει να λειτουργήσει ως πρότυπο και για άλλους ποταμούς στην Ευρώπη, όπως τον Moraca στο Μαυροβούνιο και τους Neretva και Una στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Ο Vjosa είναι το πρώτο Εθνικό Πάρκο Άγριου Ποταμού της Ευρώπης, αλλά δεν πρέπει να παραμείνει το μοναδικό. Σήμερα, περνάμε ένα πολύ σημαντικό μήνυμα από την Αλβανία σε ολόκληρη την Ευρώπη».
«Η ανακήρυξη του Εθνικού Πάρκου Άγριου Ποταμού Vjosa αποτελεί το επιστέγασμα προσπαθειών μίας δεκαετίας, από μία ευρεία ομάδα φορέων. Σήμερα, με την ανακήρυξη του Εθνικού Πάρκου, τόσο η Αλβανία όσο και η Κοινωνία των Πολιτών θέτουν νέα πρότυπα για την προστασία της φύσης, καθώς για πρώτη φορά προστατεύονται περίπου 400 χλμ. φυσικής ροής ποταμών, γεγονός που αποτελεί μοναδική πρωτοβουλία για την Ευρώπη και τον κόσμο», δήλωσε ο Όλσι Νίκα, Εκτελεστικός Διευθυντής της EcoAlbania.
«Η ώρα έχει φτάσει πλέον και για την Ελλάδα να κάνει το επόμενο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Το μεγαλύτερο μέρος της λεκάνης απορροής του ποταμού Αώου στην ελληνική επικράτεια εμπίπτει στα όρια του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου. Ωστόσο, ένα τμήμα μεταξύ του Εθνικού Πάρκου και των συνόρων με την Αλβανία παραμένει μέχρι σήμερα απροστάτευτο, αφήνοντας σχεδόν 70 χλμ. ροής εκτεθειμένα σε απειλές, όπως τα μικρά υδροηλεκτρικά», τόνισε η Αλεξάνδρα Παππά, Συντονίστρια Προγράμματος για το Νερό του MedINA. «Η θεσμική προστασία του Αώου στο σύνολό του είναι το επόμενο βήμα, για τη δημιουργία του πρώτου διασυνοριακού Εθνικού Πάρκου Άγριου Ποταμού στην Ευρώπη, με αξιοσημείωτα οφέλη για τους ανθρώπους και τη φύση».